Naam Appingedam
Code 3
Provincie Groningen
Inwonertal 11801

2018

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
Overig Bezuinigingen 15.0 95000.0 14250.0
Sociaal domein Kabinetsbeleid; decentralisaties 12.5 10500000.0 1312500.0
Gemeentefonds Algemene Uitkering 50.0 210800.0 105400.0
Overig Demografische ontwikkelingen / Economische ontwikkelingen 5.0 3241000.0 162050.0
GR / Verbonden partijen Dubieuze debiteuren 70.0 45000.0 31500.0
Dividend/Rente Dividend 10.0 27000.0 2700.0
Dividend/Rente Rentekosten 10.0 254000.0 25400.0
Kapitaalgoederen Walbeschoeiing 50.0 1000000.0 500000.0
GR / Verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen 10.0 3000000.0 300000.0
Grondexploitatie Grondexploitaties 50.0 350000.0 175000.0
Personeel Ziekte / inhuur personeel 25.0 100000.0 25000.0
Sociaal domein Voorziening gehandicapten / Wmo 15.0 64000.0 9600.0
Kapitaalgoederen Eigendommen gemeente 20.0 113000.0 22600.0
Aanbesteding Inkoop- en aanbestedingsbeleid 5.0 1000000.0 50000.0
GR / Verbonden partijen Achtervangfunctie NHG None None None
GR / Verbonden partijen Leningen / garantieverstrekkingen 5.0 2030000.0 101500.0
Overig Onbekende risico's 100.0 100000.0 100000.0

2019

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
Sociaal domein Sociaal domein 0.0 1050000.0 0.0
Gemeentefonds Algemene uitkering 50.0 210800.0 105400.0
Overig Demografische ontwikk. / Economische ontwikkelingen 5.0 3240700.0 162035.0
GR / Verbonden partijen Dubieuze debiteuren 70.0 45000.0 31500.0
Dividend/Rente Dividend 10.0 27000.0 2700.0
Dividend/Rente Rentekosten 10.0 254000.0 25400.0
Overig Walbeschoeiing 30.0 1000000.0 300000.0
GR / Verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen 10.0 3000000.0 300000.0
Overig Bezuinigingen 15.0 10000.0 1500.0
Grondexploitatie Grondexploitaties 50.0 350000.0 175000.0
Overig Ziekte / inhuur personeel 25.0 100000.0 25000.0
Sociaal domein Voorziening gehandicapten / WMO 15.0 64000.0 9600.0
Kapitaalgoederen Eigendommen gemeente 20.0 113000.0 22650.0
Aanbesteding Inkoop- en aanbestedingsbeleid 5.0 1000000.0 50000.0
GR / Verbonden partijen Achtervangfunctie NHG 0.0 0.0 0.0
GR / Verbonden partijen Leningen / garantieverstrekkingen 5.0 4030000.0 201500.0
Overig Essentaksterfte 50.0 100000.0 50000.0
Overig Onbekende risicos 100.0 100000.0 100000.0

0 1 2 3 4
0 Kans Geschat fin. Reëel fin. Risico naar categorie (%) gevolg Opmerking gevolg (=kans x fin. gevolg)
1 Sociaal domein 0 10.500.000 € 0 De gelden voor het sociaal domein werden tot en met 2018 budgettair neutraal geraamd. Met ingang van 2019 vervallen de integratie-uitkeringen sociaal domein en gaan deze gelden over naar de algemene uitkering. De gemeente heeft een reserve gevormd die is opgebouwd uit overschotten op het sociaal domein de afgelopen jaren. Deze reserve bedraagt eind 2018 € 1,3 miljoen en wordt voldoende geacht om de mogelijke risicos op het sociaal domein mee op te vangen.
2 Algemene Uitkering 50 € 210.800 € 105.400 De berekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor Appingedam is gebaseerd op een groot aantal factoren, die jaarlijks kunnen fluctueren. Daarnaast is de totale omvang van het Gemeentefonds gekoppeld aan de Rijksuitgaven Netto (RUN). Als het Rijk meer uitgeeft groeit het Gemeentefonds in verhouding mee. Als het Rijk minder uitgeeft krimpt het Gemeentefonds. Bezuinigingen van het Rijk werken dus deels door in het Gemeentefonds. De algemene uitkering uit het gemeentefonds kan daardoor dalen, dan wel achterblijven bij de ontwikkeling van lonen en prijzen. De gevolgen van het groot onderhoud gemeentefonds waren fors voor de gemeente Appingedan. Mede hierdoor is er een nieuwe bezuinigingsoperatie vastgesteld in juni 2016, onder de noemer Over de Grenzen, ronde 1. Op basis van de mei-circulaire 2018 ontvangen de gemeenten de komende jaren meer geld.
3 Demografische ontwikk. / Economische ontwikkelingen 5 € 3.240.700 € 162.035 De gemeente Appingedam is gelegen in een gebied waarvan de bevolking krimpt en vergrijst. Daarnaast is de economische crisis nog niet voorbij. Door de krimp zullen inkomsten uit de algemene uitkering en de OZB dalen. Ook zullen nieuwbouwplannen lastiger blijken te verkopen. Door de vergrijzing zal de behoefte aan hulpmiddelen naar verwachting toenemen. In de periode 2016-2020 ontvangt de regio Eemsdelta (waar ook de gemeente Appingedam onder valt) een (nieuwe) tranche van krimpgelden. Appingedam ontvangt€ 78.000.
4 Dubieuze debiteuren 70 € 45.000 € 31.500 Het gaat hierbij voornamelijk over particulieren die niet (op tijd) betalen. Bij bedrijven gaat het voornamelijk over procedures ten aanzien van de betaling. Jaarlijks wordt een lijst met dubieuze debiteureri gemaakt.


0 1 2 3 4
0 Kans Geschat fin. Reëel fin. Risico naar gevolg (=kans (°Io) gevolg categorie x fin. gevolg) Opmerking
1 Dividend 10 C 27.000 € 2.700 De gemeente ontvangt over een aantal deelnemingen dividend. Het daadwerkelijk ontvangen dividend kan lager zijn dan vooraf was begroot.
2 Rentekosten 10 € 254.000 € 25.400 Als gevolg van externe factoren kunnen opwaartse renteontwikkelingen op de geld- en/of kapitaalmarkt het budgettaire evenwicht verstoren. Er worden over het algemeen leningen aangetrokken met een looptijd of een rente-vast periode van tien jaar. Een stijging van de kapitaalmarktrente werkt daardoor vertraagd door in de totale rentekosten. In de begroting is uitgegaan van 3% rente over de eigen financierings-middelen.
3 Walbeschoeiing 30 € 1.000.000 10 € 3.000.000 € 300.000 Een deel is in beheer en onderhoud bij de gemeente.Voor de Solwerderstraat heeft de Raad besloten een deel van de kosten van het vernieuwen van de walbeschoeiing voor zijn rekening te nemen. In de kadernota 2016 is hiervoor de dekking geregeld. De vervanging van de Solwerderstraat-Oost is inmiddels gerealiseerd. Ten aanzien van de Jan Leugstraat is een deel van de walbeschoeiing aangepakt en ten aanzien van Olingermeeden zijn met de bewoners afspraken gemaakt over een financiele vergoeding. In 2019 zal een nieuwe inventarisatie worden gemaakt van de walbeschoeiingen in Appingedam waar de gemeente eigenaar van is.
4 Gemeenschap- pelijke regelingen € 300.000 De gemeente heeft een financieel belang in verbonden partijen. Vooral bij Gemeenschappelijke Regelingen draagt de gemeente bij in de exploitatie. In de meeste gevallen komen tegenvallers of tekorten bij Gemeenschappelijke Regelingen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Dit risico wordt versterkt doordat de activiteiten van de Gemeenschappelijke Regelingen zich buiten de normale bedrijfsvoering van de gemeente bevinden. Dit verhoogt de complexiteit van de sturing en beheersing van deze organisaties. In de komende jaren wordt binnen de nieuwe Participatiewet, verder gekort op de rijksvergoeding per werknemer bij werkvoorzieningschap Fivelingo. Uitplaatsing van WSWers naar het bedrijfsleven is lastig omdat bedrijven recent zelf nog werknemers hebben ontslagen. Rond 40% van de werknemers van Fivelingo is afkomstig uit Appingedam waardoor het risico voor onze gemeente relatief groot is. \tDe kosten voor Werkplein Fivelingo zullen de komende jaren gaan stijgen.


0 1 2 3 4
0 Kans Geschat fin. Reëel fin. Risico naar categorie (%) gevolg Bezuinigingen 15 Grondexploitaties 50 gevolg (=kans x fin. gevolg) Opmerking
1 € 10000 € 1.500 Van de in totaal vijf bezuinigingsronden moet nog €10.000 worden gerealiseerd. Zie ook de paragraaf bezuinigingen.
2 C 350.000 € 175.000 De exploitaties worden jaarlijks herzien. De risico's die de gemeente loopt zijn het niet kunnen verkopen van de kavels of het niet mogen ontwikkelen van gebieden door bijvoorbeeld wijzigingen in het Provinciaal Ontwikkelings Plan. Door de economische crisis en de gevolgen voor de woningmarkt is de verkoop van nieuwe kavels drastisch verminderd. In het verleden heeft de gemeente fors moeten afboeken op de boekwaarde. De woningmarkt begint weer aan te trekken, ook in Appingedam. De Tip is verkocht aan een projectontwikkelaar en een woningcorporatie. Ook bij de Jan Nieuwenhuyzenschool en de Fokko Ukenalaan zijn afspraken gemaakt. Alle kavels aan de Westersingel zijn inmiddels verkocht. De commissie BBV heeft een aantal aanpassingen voorgeschreven in de verslaglegging van de grondexploitaties. De belangrijkste wijzigingen zijn: dat de maximale duur van de grondexploitatie als richtlijn wordt gesteld op 10 jaar (hiervan kan alleen gemotiveerd van worden afgeweken). \tDe richtlijnen zijn verwerkt in de herzieningen per 1-3-2017. In de reserve De Tip zit nog € 150.000 en in de reserve grondexploitaties nog € 129.000.
3 Ziekte! inhuur personeel 25 € 100.000 € 25.000 De gemeente Appingedam heeft, vanuit de bedrijfsfilosofie, een kleine organisatie. Veel posities zijn dun bezet. Bij ziekte dient al snel een beroep te worden gedaan op inhuur van derden om de dienstverlening op gang te houden. Voor de berekening is gekeken naar de gemiddelde overschrijding op het personeelsbudget de afgelopen vier jaren. De afgelopen jaren neemt de overschrijding op dit budget aanzienlijk af. Met ingang van de kadernota 2016 is de robuustheid van de organisatie verder versterkt en neemt het risico verder af. Een groot deel van de nieuwe vacatures in het kader van de robuustheid zijn inmiddels ingevuld.
4 Voorziening gehandicapten/ Wmo 15 € 64.000 € 9.600 Dit betreft een open-einde regeling. Onder voorzieningen gehandicapten vallen de rolstoelverstrekki ng en woon- en vervoersvoorzienirigen voor gehandicapten. De ramingen zijn de laatste jaren wel aangepast, maar vanwege de toenemende vergrijzing wordt verwacht dat deze aangepaste ramingen niet afdoende zullen zijn. Het geschatte financiele gevolg is op basis van de overschijding van voorgaande jaren opgesteld. In 2014 zijn de voorzieningen Wmo aanbesteed. Dit heeft voor Appingedam een financieel voordeel opgeleverd. In 2017,'2018 is het opnieuw aanbesteed.
5 Eigendommen gemeente 20 € 113.000 € 22.650 Risico dat kosten voor onderhoud en beheer het begrote bedrag overschrijden. Ook risico van slechte woningmarkt, gebouwen zijn misschien slecht verkoopbaar in het geval dat er toch besloten wordt gebouwen van de hand te doen. \tDenk hierbij aan Stadskantoor, Raadhuis, Stadswerf, Stadstoren, apostolische kerk. De onderhoudskosten zijn als financieel gevolg meegenomen.


0 1 2 3 4
0 Risico naar categorie (°Io) Opmerking Kans Geschat fin. Reëel fin. gevolg (=kans gevolg x fin. gevolg)
1 Inkoop- en aanbestedings- beleid 0 5 € 1.000.000 € 50.000 Bij uitvoering wordt risico gelopen. Aanbestedingsresultaat kan hoger uitvallen door suboptimale uitvoering, of niet voldoen aan Europese regelgeving en claims. In 2016 is de nieuwe aanbestedingswet van kracht geworden.
2 Achtervangfunctie NHG € 0 € 0 In de liquiditeitsprognose van de WEW (Waarborgfonds Eigen Woningen) van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) worden geen aanpraken verwacht op de achtervangfunctie van de gemeenten. De overheid (Rijk) vervult de achtervangfunctie voor het NHG. Voor garanties die zijn afgegeven tot en met 31 december 2010 is sprake van 50% achtervang van het Rijk en 50% achtervang van de gemeenten. Voor garanties die worden verstrekt vanaf 1 januari 2011 is sprake van 100% achtervang van het Rijk. Miv 1-1-2014 is er een eigen risico van lO%. Dit betekent dat als er een verliesdeclaratie van een starter bij NHG wordt ingediend, de geldgever 10% hiervan voor eigen rekening moet nemen.
3 Leningen / garantieverstrekki ngen 50 5 € 4.030.000 € 201.500 De gemeente Appingedam heeft zich borg gesteld voor de rente en aflossing van de geldlening van het EDC voor de bouw van de nieuwe scholencarnpus, de voetbalvereniging, zwembad, algemene stichting welzijn Appingedam (gebouw Klauckelaan) en het Waterbedrijf Groningen (aanleg waterleidingen in provincie). Risicos uit de achtervangverplichtingen voor garantie van leningen aangegaan via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw of Nationale Hypotheek Garantie zijn niet meegenomen in deze analyse; het risico voor de gemeente is zeer laag. Risico bij eventueel failissement dat de gemeente voor de kosten opdraait.
4 Essentaksterfte € 100.000 C 50.000 Op dit moment vind er onderzoek plaats naar mogelijke Essentaksterfte in de gemeente Appingedam. Onduidelijk is nog welke kosten hier achterweg komen.
5 100 Onbekende risicos € 100.000 € 100.000 Nog niet in te schatten risico's worden voor € 100.000 meegenomen in de risico analyse.


0 1
0 Weerstandsvermogen Ratio Betekenis Uitstekend
1 >2 A
2 1,4 Ruim voldoende
3 1 Voldoende
4 0,8 Matig
5 0,6 Onvoldoende
6 <0,6 F Ruim onvoldoende


0 1 2 3 4 5
0 Appingedam
1 Kengetal Cat. A Cat. B Cat. C 2019 Indeling
2 la. Netto schuldquote zonder corr. <90% 90-130% >130% 18% A
3 lb. Netto schuldquote met corr. <90% 90-130% >130% 17% A
4 2. Solvabiliteitsratio >50% 20-50% <20% 28% C
5 3. Grondexploitatie <20% 20-35% >35% 6% A
6 4. Structurele exploitatieruimte >0% 0% <0% 0% B


2020

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
Sociaal domein Sociaal domein 20.0 2000000.0 400000.0
Gemeentefonds Algemene uitkering 55.0 525000.0 288750.0
Overig Demografische ontwikk. / Economische ontwikkelingen 40.0 210000.0 84000.0
GR / Verbonden partijen Dubieuze debiteuren 70.0 50000.0 35000.0
Dividend/Rente Dividend 15.0 220000.0 33000.0
Overig Walbeschoeiiing 40.0 1000000.0 400000.0
GR / Verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen 10.0 7500000.0 750000.0
Grondexploitatie Grondexploitaties 50.0 350000.0 175000.0
Personeel Ziekte/inhuur personeel 25.0 100000.0 25000.0
Sociaal domein Voorziening gehandicapten/WMO 20.0 100000.0 20000.0
Kapitaalgoederen Eigendommen gemeente 20.0 113000.0 22600.0
Aanbesteding Inkoop- en aanbestedingsbeleid 5.0 1000000.0 50000.0
GR / Verbonden partijen Achtervangfunctie NHG 0.0 0.0 0.0
GR / Verbonden partijen Leningen / garantieverstrekkingen 10.0 4750000.0 475000.0
Overig Essentaksterfte 50.0 100000.0 50000.0
Overig Onbekende risicos 100.0 100000.0 100000.0
Sociaal domein WMO-maatwerkvoorzieningen 50.0 300000.0 150000.0
Omgevingswet Programma aanpak stikstof 0.0 0.0 0.0

0 1 2 3 4 5 6 7
0
1
2 2 Reisdocumenten 21.000 89.719 110.719 41000 37%
3 3 Rijbewijzen 19.000 81.174 100.174 58.800 59%
4 4 \Jerstrekkingen 0 5.000 pm
5 8 Vastgoedinformatie 500 pm
6 9 Overige publieksza ken 5.000 5.000 7.000 140%
7 19 verkeer en vervoer 26.700 26.700 21.200 79%
8 20 Diversen 12.700 12.700 4.850 38%
9 Totaal Titel 1 89.275 269.905 359.180 148.350 41%
10
11 1 Omgevingsvergunning 9.207 645.296 572.000 89%
12 Totaal Titel 2 9.207 645.296 572.000 89%
13
14 III' 1 Horeca 22.408 4.000 18%
15 4 Kinderopvang 0 500 pm
16 Totaal Titel 3 0 22.408 4.500 20%
17
18 Totaal legesverordening 279.112 1.026.884 724.850 1[g747772 71%


0
0
1
2
3
4


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 2.3.7. Overige leges en rechten In 2020 worden de tarieven van alle leges en rechten die hiervoor niet zijn genoemd, inclusief de liggelden woonschepen, kostenvolgend met 1 % verhoogd. De kostendekkendheid van de overige leges en rechten is als volgt samen te vatten: III'
1
2
3 2 Reisdocumenten 21.000 89.719 110.719 41000 37%
4 3 Rijbewijzen 19.000 81.174 100.174 58.800 59%
5 4 \Jerstrekkingen 0 5.000 pm
6 8 Vastgoedinformatie 500 pm
7 9 Overige publieksza ken 5.000 5.000 7.000 140%
8 19 verkeer en vervoer 26.700 26.700 21.200 79%
9 20 Diversen 12.700 12.700 4.850 38%
10 Totaal Titel 1 89.275 269.905 359.180 148.350 41%
11
12 1 Omgevingsvergunning 9.207 645.296 572.000 89%
13 Totaal Titel 2 9.207 645.296 572.000 89%
14
15 1 Horeca 22.408 4.000 18%
16 4 Kinderopvang 0 500 pm
17 Totaal Titel 3 0 22.408 4.500 20%
18
19 Totaal legesverordening 279.112 1.026.884 724.850 1[g747772 71%
20 2.3.8. Lastendruk ADL vergelijking (basis 2019) Onderstaand een overzicht van een woonlastenvergelijking voor meerpersoons-huishoudens, gebaseerd op de gegevens van 2019.
21
22
23
24
25 2.4 Kwijtschelding In de belastingverordeningen is opgenomen dat kwijtschelding op grond van de Invorderingswet wordt verleend voor afvalstoffenheffing en rioolrecht. Voor de uitvoering van de kwijtscheldingsregeling wordt samengewerkt met het Waterschap Noorderzijlvest. Bij de berekening van de kwijtschelding wordt 100% van de kwijtscheld ingsno rm 1 nvorderingwet toegepast. De betaalcapaciteit wordt voor zowel de gemeentelijke belastingen als de waterschapslasten één keer vastgesteld. Wanneer gedeeltelijke kwijtschelding wordt verleend, betekent dit een voordeel voor de burger. -8-


0 1 2 3 4 5 6
0 Risico naar categorie Kans (%) _________ Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Beheers- maat- regelen Opmerking Netto-risico
1 Sociaal domein 20 € 2000.000 € 400.000 40% Met ingang van 2019 vervallen de integratie-uitkeringen sociaal domein en zijn deze € 200.000 gelden over gegaan naar de algemene uitkering. De gemeente heeft een reserve gevormd die is opgebouwd uit overschotten op het sociaal domein de afgelopen jaren. Deze reserve bedraagt eind 2018 € 0,8 miljoen maar zal naar verwachting eind 2019 grotendeels zijn ingezet. Daar tegenover is de begroting 2019 (en 2020) fors bijgesteld en gebaseerd op de werkelijke realisatie over 2018 en 2019 tot nu toe. Dientengevolge wordt het risico op budgetoverschrijding, ook al is sprake van een open-einde-regeling, als beperkt ingeschat. Via gerichte beheersmaatregelen, door niet name grip te krijgen op de indicaties en de verleende zorg, kan het risico verder beperkt worden. Aan de reserve zal in 2020 € 350.000 worden toegevoegd.
2 Algemene Uitkering 55 € 525.000 € 290.000 40% De berekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor Appingedam is € 170.000 gebaseerd op een groot aantal factoren, die jaarlijks kunnen fluctueren. Daarnaast is de totale omvang van het Gemeentefonds gekoppeld aan de Rijksuitgaven Netto (RUN). Als het Rijk meer uitgeeft groeit het Gemeentefonds in verhouding mee. Als het Rijk minder uitgeeft krimpt het Gemeentefonds. Bezuinigingen van het Rijk werken dus deels door in het Gemeentefonds. De algemene uitkering uit het gemeentefonds kan daardoor dalen, dan wel achterblijven bij de ontwikkeling van lonen en prijzen. De accressystematiek is in 2019 enigszins aangepast (de basis waarover het accres wordt berekend is 'verbreed'), maar dit heeft het accres vooralsnog niet stabieler gemaakt. Ook ontwikkelingen internationaal (brexit) en nationaal ( de effecten van de stikstofrichtlijn) kunnen effect hebben op de overheidsinvesteringen en dus via de trap-op-trap-af-systematiek effecten hebben voor het accres. Tenslotte vindt in 2021 een grondige herverdeling van het gemeentefonds plaats. Ook al is nog niets bekend over de uitkomsten, de ervaringen van de laatste jaren leert dat herverdelingen vaak ten koste van kleinere en/of plattelandsgemeenten gaan. Alles overziend schatten wij het risico iets hoger in dan vorig jaar, nog enigszins te beperken door (deels via de VGG) de ontwikkelingen nauwgezet te volgen.
3 Demografische ontwikk. / Economische ontwikkelingen 40 € 210.000 € 80.000 pm De gemeente Appingedam is gelegen in een gebied waarvan de bevolking krimpt en € 80.000 vergrijst. Door de krimp zullen inkomsten uit de algemene uitkering en de OZB dalen terwijl het tijd kost de uitgaven tijdig bij te stellen. Hier zal dus enige 'voorfinanciering' optreden. Ook zullen nieuwbouwplannen lastiger blijken te verkopen. Door de vergrijzing zal de behoefte aan hulpmiddelen naar verwachting toenemen. Ook kan het draagvlak onder het voorzieningenniveau onder druk komen te staan. In de periode 2016-2020 ontvangt de regio Eemsdeita (waar ook de gemeente Appingedam onder valt) een (nieuwe) tranche van krimpgelden, Appingedam ontvangt € 78.000.
4 Dubieuze debiteuren 70 € 50.000 € 40.000 50% Het gaat hierbij voornamelijk over particulieren die niet (op tijd) betalen. Bij bedrijven € 20.000 gaat het voornamelijk over procedures ten aanzien van de betaling. Jaarlijks wordt een lijst_met_dubieuze_debiteuren_gemaakt.


0 1 2 3 4 5 6 7 8
0 3.4 \tRisico's
1 Risico naar categorie Kans (%) _________ Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Beheers- maat- regelen Opmerking Netto-risico
2 Sociaal domein 20 € 2000.000 € 400.000 40% Met ingang van 2019 vervallen de integratie-uitkeringen sociaal domein en zijn deze € 200.000 gelden over gegaan naar de algemene uitkering. De gemeente heeft een reserve gevormd die is opgebouwd uit overschotten op het sociaal domein de afgelopen jaren. Deze reserve bedraagt eind 2018 € 0,8 miljoen maar zal naar verwachting eind 2019 grotendeels zijn ingezet. Daar tegenover is de begroting 2019 (en 2020) fors bijgesteld en gebaseerd op de werkelijke realisatie over 2018 en 2019 tot nu toe. Dientengevolge wordt het risico op budgetoverschrijding, ook al is sprake van een open-einde-regeling, als beperkt ingeschat. Via gerichte beheersmaatregelen, door niet name grip te krijgen op de indicaties en de verleende zorg, kan het risico verder beperkt worden. Aan de reserve zal in 2020 € 350.000 worden toegevoegd.
3 Algemene Uitkering 55 € 525.000 € 290.000 40% De berekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor Appingedam is € 170.000 gebaseerd op een groot aantal factoren, die jaarlijks kunnen fluctueren. Daarnaast is de totale omvang van het Gemeentefonds gekoppeld aan de Rijksuitgaven Netto (RUN). Als het Rijk meer uitgeeft groeit het Gemeentefonds in verhouding mee. Als het Rijk minder uitgeeft krimpt het Gemeentefonds. Bezuinigingen van het Rijk werken dus deels door in het Gemeentefonds. De algemene uitkering uit het gemeentefonds kan daardoor dalen, dan wel achterblijven bij de ontwikkeling van lonen en prijzen. De accressystematiek is in 2019 enigszins aangepast (de basis waarover het accres wordt berekend is 'verbreed'), maar dit heeft het accres vooralsnog niet stabieler gemaakt. Ook ontwikkelingen internationaal (brexit) en nationaal ( de effecten van de stikstofrichtlijn) kunnen effect hebben op de overheidsinvesteringen en dus via de trap-op-trap-af-systematiek effecten hebben voor het accres. Tenslotte vindt in 2021 een grondige herverdeling van het gemeentefonds plaats. Ook al is nog niets bekend over de uitkomsten, de ervaringen van de laatste jaren leert dat herverdelingen vaak ten koste van kleinere en/of plattelandsgemeenten gaan. Alles overziend schatten wij het risico iets hoger in dan vorig jaar, nog enigszins te beperken door (deels via de VGG) de ontwikkelingen nauwgezet te volgen.
4 Demografische ontwikk. / Economische ontwikkelingen 40 € 210.000 € 80.000 pm De gemeente Appingedam is gelegen in een gebied waarvan de bevolking krimpt en € 80.000 vergrijst. Door de krimp zullen inkomsten uit de algemene uitkering en de OZB dalen terwijl het tijd kost de uitgaven tijdig bij te stellen. Hier zal dus enige 'voorfinanciering' optreden. Ook zullen nieuwbouwplannen lastiger blijken te verkopen. Door de vergrijzing zal de behoefte aan hulpmiddelen naar verwachting toenemen. Ook kan het draagvlak onder het voorzieningenniveau onder druk komen te staan. In de periode 2016-2020 ontvangt de regio Eemsdeita (waar ook de gemeente Appingedam onder valt) een (nieuwe) tranche van krimpgelden, Appingedam ontvangt € 78.000.
5 Dubieuze debiteuren 70 € 50.000 € 40.000 50% Het gaat hierbij voornamelijk over particulieren die niet (op tijd) betalen. Bij bedrijven € 20.000 gaat het voornamelijk over procedures ten aanzien van de betaling. Jaarlijks wordt een lijst_met_dubieuze_debiteuren_gemaakt.
6 -13-


0 1 2 3 4 5 6
0 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (kans x fin. gevolg) Opmerking
1 Dividend 15 € 220.000 € 30.000 10% € 30.000 De gemeente ontvangt over een aantal deelnemingen dividend. Het daadwerkelijk ontvangen dividend kan lager zijn dan vooraf was begroot.
2 Rentekosten 5 € 254.000 € 10.000 50% pm Als gevolg van externe factoren kunnen opwaartse renteontwikkelingen op de geld- en/of kapitaalmarkt het budgettaire evenwicht verstoren. Er worden over het algemeen leningen aangetrokken met een looptijd of een rentevast periode van tien jaar. Een stijging van de kapitaalmarktrente werkt daardoor vertraagd door in de totale rentekosten. In de begroting is uitgegaan van 3% rente over de eigen financierings- middelen. Voorts hebben wij slechts 20% van de financieririgsbehoefte via langlopende geldleningen gefinancierd, waardoor de rentegevoeligheid beperkt is. Voorts worden nog aanzienlijke ontvangsten uit de aardbevingsgelden voorzien, wat onze liquiditeitspositie verbetert. Ook vanuit de VNG bereiken ons geen signalen dat de rentevoet binnen afzienbare tijd weer gaat stijgen. \tTenslotte treffen wij beheersmaatregelen via een liquiditeitsbegroting en het actief volgen van de ontwikkelingen_op_de_kapitaalmarkt.
3 Walbeschoeiing 40 € 1.000.000 € 400.000 30% € 280.000 Een deel is in beheer en onderhoud bij de gemeente. Voor de Solwerderstraat heeft de Raad besloten een deel van de kosten van het vernieuwen van de walbeschoeiing voor gemeentelijke rekening te nemen. Begin 2018 is begonnen met het plaatsen van een nieuwe damwand van het Damsterdiep ter hoogte van de Solwerderstraat-Oost. Deze vervanging is inmiddels gerealiseerd. Begin 2018 heeft de gemeenteraad ingestemd met het raadsvoorstel omtrent het beschikbaar stellen van middelen voor de walbeschoeiing in Olingermeeden. Ten aanzien van de Jan Leugstraat is een deel van de walbeschoeiing aangepakt en ten aanzien van Olingermeeden zijn met de bewoners afspraken gemaakt over een financiële vergoeding. Eind 2019 zal een nieuwe inventarisatie worden gemaakt van de walbeschoeiingen in Appingedam waar de gemeente eigenaar van is. In de meerjarenbegroting 2021-2023 is de bijdrage aan de reserve WSI structureel met € 100.000 verhoogd tov 2020. Hiernaast is er in het kader van het Nationaal Programma Groningen ook € 1 miljoen opgevoerd voor aanpak van walbeschoeiingen, waaronder de Smederij.
4 Gemeenschap- pelijke regelingen 10 € 7.500.000 € 350.000 20% € 280.000 De gemeente heeft een financieel belang in verbonden partijen. Vooral bij Gemeenschappelijke Regelingen draagt de gemeente bij in de exploitatie. In de meeste gevallen komen tegenvallers of tekorten bij Gemeenschappelijke Regelingen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Dit risico wordt versterkt doordat de activiteiten van de Gemeenschappelijke Regelingen zich buiten de normale bedrijfsvoering van de gemeente bevinden. Dit verhoogt de complexiteit van de sturing en beheersing van deze organisaties. De grootste risico's doen zich voor bij Werkplein Fivelingo. In de komende jaren wordt binnen de nieuwe Participatiewet, verder gekort op de rijksvergoeding per werknemer bij werkvoorzieningsschap Fivelingo. Uitpiaatsing van WSWers naar het bedrijfsleven is lastig omdat bedrijven recent zelf nog werknemers hebben ontslagen. Rond 40% van de werknemers van Fivelingo is afkomstig uit Appingedam waardoor het risico voor onze gemeente relatief groot is. Voorts is in 2019 een aanzienlijk tekort bij Fivelingo opgetreden,_waarvoor_in_2020_ een _bezuinigingstaakstelling_aan_ Fivelingo _is_opgelegd.
5


0 1 2 3 4 5 6 7 8
0
1 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (kans x fin. gevolg) Opmerking
2 Dividend 15 € 220.000 € 30.000 10% € 30.000 De gemeente ontvangt over een aantal deelnemingen dividend. Het daadwerkelijk ontvangen dividend kan lager zijn dan vooraf was begroot.
3 Rentekosten 5 € 254.000 € 10.000 50% pm Als gevolg van externe factoren kunnen opwaartse renteontwikkelingen op de geld- en/of kapitaalmarkt het budgettaire evenwicht verstoren. Er worden over het algemeen leningen aangetrokken met een looptijd of een rentevast periode van tien jaar. Een stijging van de kapitaalmarktrente werkt daardoor vertraagd door in de totale rentekosten. In de begroting is uitgegaan van 3% rente over de eigen financierings- middelen. Voorts hebben wij slechts 20% van de financieririgsbehoefte via langlopende geldleningen gefinancierd, waardoor de rentegevoeligheid beperkt is. Voorts worden nog aanzienlijke ontvangsten uit de aardbevingsgelden voorzien, wat onze liquiditeitspositie verbetert. Ook vanuit de VNG bereiken ons geen signalen dat de rentevoet binnen afzienbare tijd weer gaat stijgen. \tTenslotte treffen wij beheersmaatregelen via een liquiditeitsbegroting en het actief volgen van de ontwikkelingen_op_de_kapitaalmarkt.
4 Walbeschoeiing 40 € 1.000.000 € 400.000 30% € 280.000 Een deel is in beheer en onderhoud bij de gemeente. Voor de Solwerderstraat heeft de Raad besloten een deel van de kosten van het vernieuwen van de walbeschoeiing voor gemeentelijke rekening te nemen. Begin 2018 is begonnen met het plaatsen van een nieuwe damwand van het Damsterdiep ter hoogte van de Solwerderstraat-Oost. Deze vervanging is inmiddels gerealiseerd. Begin 2018 heeft de gemeenteraad ingestemd met het raadsvoorstel omtrent het beschikbaar stellen van middelen voor de walbeschoeiing in Olingermeeden. Ten aanzien van de Jan Leugstraat is een deel van de walbeschoeiing aangepakt en ten aanzien van Olingermeeden zijn met de bewoners afspraken gemaakt over een financiële vergoeding. Eind 2019 zal een nieuwe inventarisatie worden gemaakt van de walbeschoeiingen in Appingedam waar de gemeente eigenaar van is. In de meerjarenbegroting 2021-2023 is de bijdrage aan de reserve WSI structureel met € 100.000 verhoogd tov 2020. Hiernaast is er in het kader van het Nationaal Programma Groningen ook € 1 miljoen opgevoerd voor aanpak van walbeschoeiingen, waaronder de Smederij.
5 Gemeenschap- pelijke regelingen 10 € 7.500.000 € 350.000 20% € 280.000 De gemeente heeft een financieel belang in verbonden partijen. Vooral bij Gemeenschappelijke Regelingen draagt de gemeente bij in de exploitatie. In de meeste gevallen komen tegenvallers of tekorten bij Gemeenschappelijke Regelingen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Dit risico wordt versterkt doordat de activiteiten van de Gemeenschappelijke Regelingen zich buiten de normale bedrijfsvoering van de gemeente bevinden. Dit verhoogt de complexiteit van de sturing en beheersing van deze organisaties. De grootste risico's doen zich voor bij Werkplein Fivelingo. In de komende jaren wordt binnen de nieuwe Participatiewet, verder gekort op de rijksvergoeding per werknemer bij werkvoorzieningsschap Fivelingo. Uitpiaatsing van WSWers naar het bedrijfsleven is lastig omdat bedrijven recent zelf nog werknemers hebben ontslagen. Rond 40% van de werknemers van Fivelingo is afkomstig uit Appingedam waardoor het risico voor onze gemeente relatief groot is. Voorts is in 2019 een aanzienlijk tekort bij Fivelingo opgetreden,_waarvoor_in_2020_ een _bezuinigingstaakstelling_aan_ Fivelingo _is_opgelegd.
6
7 -14-


0 1 2 3 4 5 6
0 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Opmerking
1 Grondexploitaties 50 € 350.000 € 175.000 20% € 140.000 De exploitaties worden jaarlijks herzien. De risico's die de gemeente loopt zijn het niet kunnen verkopen van de kavels of het niet mogen ontwikkelen van gebieden door bijvoorbeeld wijzigingen in het Provinciaal Ontwikkelings Plan. \tIn het verleden heeft de gemeente door vde toenmalige economische crisis fors moeten afboeken op de boekwaarde. De woningmarkt begint weer aan te trekken, ook in Appingedam. De Tip is verkocht aan een projectontwikkelaar en een woningcorporatie. Ook bij de Jan Nieuwenhuyzenschool en de Fokko Ukenalaan zijn afspraken gemaakt. Alle kavels aan de Westersingel zijn inmiddels verkocht. De totale winstprognose voor de grondexploitatie is op grond van huidige inzichten toegenomen, vooral door positievere verwachtingen tav het Eendrachtterrein.
2 De commissie BBV heeft een aantal aanpassingen voorgeschreven in de verslaglegging van de grondexploitaties. De belangrijkste wijzigingen zijn: dat de maximale duur van de grondexploitatie als richtlijn wordt gesteld op 10 jaar (hiervan kan alleen gemotiveerd van worden afgeweken). \tDe richtlijnen zijn verwerkt in de jaarlijkse herzieningen. In de reserve De Tip zit nog € 150.000 en in de reserve grondexploitaties nog € 129.000. Beide reserves zijn inmiddels opgegaan in de reserve stadsvisie.
3 Ziekte! inhuur personeel 25 € 100.000 pm pm pm De gemeente Appingedam heeft, vanuit de bedrijfsfilosofie, een kleine Organisatie. Veel posities zijn dun bezet. Bij ziekte dient al snel een beroep te worden gedaan op inhuur van derden om de dienstverlening op gang te houden. Voor de berekening is gekeken naar de gemiddelde overschrijding op het personeelsbudget de afgelopen vier jaren. De afgelopen jaren neemt de overschrijding op dit budget aanzienlijk af. Met ingang van de kadernota 2016 is de robuustheid van de Organisatie verder versterkt en neemt het risico verder af. Een groot deel van de nieuwe vacatures in het kader van de robuustheid zijn inmiddels ingevuld. Wij schatten in dat het risico uit de lopende begroting kan worden gedekt.
4 Voorziening gehandicapten/ Wmo 20 € 100.000 € 20.000 20% € 20.000 Dit betreft een open-einde regeling. Onder voorzieningen gehandicapten vallen de rolstoelverstrekking en woon- en vervoersvoorzieningen voor gehandicapten. De ramingen zijn de laatste jaren wel aangepast (in 2019 is via een begrotingswijziging het budget voor CVV structureel opgehoogd en ook het budget voor woningaanpassingen, maar vanwege de toenemende vergrijzing wordt verwacht dat deze aangepaste ramingen nog niet geheel afdoende zullen zijn. Het geschatte financiële gevolg is op basis van de overschrijding van voorgaande jaren opgesteld. \tDeze overschrijdingen kennen een grillig verloop en zijn slechts beperkt beinvloedbaar.
5 Eigendommen gemeente 20 € 113.000 € 23.000 40% € 10.000 Risico dat kosten voor onderhoud en beheer het begrote bedrag overschrijden. Ook risico van slechte woningmarkt, gebouwen zijn misschien slecht verkoopbaar in het geval dat er toch besloten wordt gebouwen van de hand te doen. \tDenk hierbij aan Stadskantoor, Raadhuis, Stadswerf, Stadstoren, apostolische kerk. De onderhoudskosten zijn als financieel gevolg meegenomen.


0 1 2 3 4 5 6 7 8
0 Realisatie hiervan brengt ook risicos met zich mee. Daarentegen schatten wij gelet op de bij de ODG genomen maatregelen het risico bij deze_Organisatie_iets_kleiner_dan_in_2019.
1 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Opmerking
2 Grondexploitaties 50 € 350.000 € 175.000 20% € 140.000 De exploitaties worden jaarlijks herzien. De risico's die de gemeente loopt zijn het niet kunnen verkopen van de kavels of het niet mogen ontwikkelen van gebieden door bijvoorbeeld wijzigingen in het Provinciaal Ontwikkelings Plan. \tIn het verleden heeft de gemeente door vde toenmalige economische crisis fors moeten afboeken op de boekwaarde. De woningmarkt begint weer aan te trekken, ook in Appingedam. De Tip is verkocht aan een projectontwikkelaar en een woningcorporatie. Ook bij de Jan Nieuwenhuyzenschool en de Fokko Ukenalaan zijn afspraken gemaakt. Alle kavels aan de Westersingel zijn inmiddels verkocht. De totale winstprognose voor de grondexploitatie is op grond van huidige inzichten toegenomen, vooral door positievere verwachtingen tav het Eendrachtterrein.
3 De commissie BBV heeft een aantal aanpassingen voorgeschreven in de verslaglegging van de grondexploitaties. De belangrijkste wijzigingen zijn: dat de maximale duur van de grondexploitatie als richtlijn wordt gesteld op 10 jaar (hiervan kan alleen gemotiveerd van worden afgeweken). \tDe richtlijnen zijn verwerkt in de jaarlijkse herzieningen. In de reserve De Tip zit nog € 150.000 en in de reserve grondexploitaties nog € 129.000. Beide reserves zijn inmiddels opgegaan in de reserve stadsvisie.
4 Ziekte! inhuur personeel 25 € 100.000 pm pm pm De gemeente Appingedam heeft, vanuit de bedrijfsfilosofie, een kleine Organisatie. Veel posities zijn dun bezet. Bij ziekte dient al snel een beroep te worden gedaan op inhuur van derden om de dienstverlening op gang te houden. Voor de berekening is gekeken naar de gemiddelde overschrijding op het personeelsbudget de afgelopen vier jaren. De afgelopen jaren neemt de overschrijding op dit budget aanzienlijk af. Met ingang van de kadernota 2016 is de robuustheid van de Organisatie verder versterkt en neemt het risico verder af. Een groot deel van de nieuwe vacatures in het kader van de robuustheid zijn inmiddels ingevuld. Wij schatten in dat het risico uit de lopende begroting kan worden gedekt.
5 Voorziening gehandicapten/ Wmo 20 € 100.000 € 20.000 20% € 20.000 Dit betreft een open-einde regeling. Onder voorzieningen gehandicapten vallen de rolstoelverstrekking en woon- en vervoersvoorzieningen voor gehandicapten. De ramingen zijn de laatste jaren wel aangepast (in 2019 is via een begrotingswijziging het budget voor CVV structureel opgehoogd en ook het budget voor woningaanpassingen, maar vanwege de toenemende vergrijzing wordt verwacht dat deze aangepaste ramingen nog niet geheel afdoende zullen zijn. Het geschatte financiële gevolg is op basis van de overschrijding van voorgaande jaren opgesteld. \tDeze overschrijdingen kennen een grillig verloop en zijn slechts beperkt beinvloedbaar.
6 Eigendommen gemeente 20 € 113.000 € 23.000 40% € 10.000 Risico dat kosten voor onderhoud en beheer het begrote bedrag overschrijden. Ook risico van slechte woningmarkt, gebouwen zijn misschien slecht verkoopbaar in het geval dat er toch besloten wordt gebouwen van de hand te doen. \tDenk hierbij aan Stadskantoor, Raadhuis, Stadswerf, Stadstoren, apostolische kerk. De onderhoudskosten zijn als financieel gevolg meegenomen.
7 —15—


0 1 2 3 4 5 6
0 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Opmerking
1 Inkoop- en aanbestedings- beleid 5 1.000.000 50.000 20% € 40.000 Bij uitvoering wordt risico gelopen. Aanbestedingsresultaat kan hoger uitvallen door suboptimale uitvoering, of niet voldoen aan Europese regelgeving en claims.
2 Achtervangfunctie NHG 0 € 0 € 0 € 0 € 0 In de liquiditeitsprognose van de WEW (Waarborgfonds Eigen Woningen) van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) worden geen aanspraken verwacht op de achtervangfunctie van de gemeenten. De overheid (Rijk) vervult de achtervangfunctie voor het NHG. Voor garanties die zijn afgegeven tot en met 31 december 2010 is sprake van 50% achtervang van het Rijk en 50% achtervang van de gemeenten. Voor garanties die worden verstrekt vanaf 1 januari 2011 is sprake van 100% achtervang van het Rijk. Miv 1-1-2014 is er een eigen risico van 10%. Dit betekent dat als er een verliesdeclaratie van een starter bij NHG wordt ingediend, de geidgever 10% hiervan voor eigen rekening moet nemen.
3 Leningen / garantieverstrekki ngen 10 € 4.750.000 € 475.000 20% € 380.000 De gemeente Appingedam heeft zich borg gesteld voor de rente en aflossing van de geldlening van het EDC ad ruim € 30 miljoen voor de bouw van de nieuwe scholencampus door het Eemsdeltacollege in 2020, de voetbalvereniging, zwembad, algemene stichting welzijn Appingedam (gebouw Klauckelaan) en het Waterbedrijf Groningen (aanleg waterleidingen in provincie). Risicos uit de achtervangverplichtingen voor garantie van leningen aangegaan via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw of Nationale Hypotheek Garantie zijn niet meegenomen in deze analyse; het risico voor de gemeente is zeer laag. Risico bij eventueel faillissement dat de gemeente voor de kosten opdraait.
4 Essentaksterfte 50 € 100.000 € 50.000 20% € 40.000 Op dit moment vind er onderzoek plaats naar mogelijke Essentaksterfte in de gemeente Appingedam. Onduidelijk is nog welke kosten hier achterweg komen.
5 Onbekende risicos 100 € 100.000 € 100.000 € 100.000 Nog niet in te schatten risicos worden voor € 100.000 meegenomen in de risico analyse.
6 Wmo- maatwerkvoorzien ingen 50 € 300.000 € 150.000 33% € 100.000 Voor de Wmo-maatwerkvoorzieningen is een abonnementstarief ingevoerd. Hiernaast is ook de eigen bijdrage voor cliënten gemaximeerd op € 19 per maand. In de begroting 2020 is het budget voor huishoudelijke hulp verhoogd met € 75.000. Op dit moment is nog lastig in te schatten wat het effect in 2020 (en de jaren erna( zal zijn. In de meerjarenbegroting is het budget voor de Wmo-maatwerkvoorzieningen verder verhoogd met nog eens € 150.000.
7 Programma aanpak stikstof Pm Pm Pm Pm In 2019 heeft de Raad van State geoordeeld dat het Programma Aanpak Stikstof niet als basis mag worden gebruikt. Onduidelijk is wat de gevolgen zijn voor Appingedam.
8 Totaal 2020 €2.593.000 € 1.990.000


0 1 2 3 4 5 6 7 8
0
1 Risico naar categorie Kans (%) Geschat fin. gevolg Reëel fin. gevolg (=kans x fin. gevolg) Opmerking
2 Inkoop- en aanbestedings- beleid 5 1.000.000 50.000 20% € 40.000 Bij uitvoering wordt risico gelopen. Aanbestedingsresultaat kan hoger uitvallen door suboptimale uitvoering, of niet voldoen aan Europese regelgeving en claims.
3 Achtervangfunctie NHG 0 € 0 € 0 € 0 € 0 In de liquiditeitsprognose van de WEW (Waarborgfonds Eigen Woningen) van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) worden geen aanspraken verwacht op de achtervangfunctie van de gemeenten. De overheid (Rijk) vervult de achtervangfunctie voor het NHG. Voor garanties die zijn afgegeven tot en met 31 december 2010 is sprake van 50% achtervang van het Rijk en 50% achtervang van de gemeenten. Voor garanties die worden verstrekt vanaf 1 januari 2011 is sprake van 100% achtervang van het Rijk. Miv 1-1-2014 is er een eigen risico van 10%. Dit betekent dat als er een verliesdeclaratie van een starter bij NHG wordt ingediend, de geidgever 10% hiervan voor eigen rekening moet nemen.
4 Leningen / garantieverstrekki ngen 10 € 4.750.000 € 475.000 20% € 380.000 De gemeente Appingedam heeft zich borg gesteld voor de rente en aflossing van de geldlening van het EDC ad ruim € 30 miljoen voor de bouw van de nieuwe scholencampus door het Eemsdeltacollege in 2020, de voetbalvereniging, zwembad, algemene stichting welzijn Appingedam (gebouw Klauckelaan) en het Waterbedrijf Groningen (aanleg waterleidingen in provincie). Risicos uit de achtervangverplichtingen voor garantie van leningen aangegaan via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw of Nationale Hypotheek Garantie zijn niet meegenomen in deze analyse; het risico voor de gemeente is zeer laag. Risico bij eventueel faillissement dat de gemeente voor de kosten opdraait.
5 Essentaksterfte 50 € 100.000 € 50.000 20% € 40.000 Op dit moment vind er onderzoek plaats naar mogelijke Essentaksterfte in de gemeente Appingedam. Onduidelijk is nog welke kosten hier achterweg komen.
6 Onbekende risicos 100 € 100.000 € 100.000 € 100.000 Nog niet in te schatten risicos worden voor € 100.000 meegenomen in de risico analyse.
7 Wmo- maatwerkvoorzien ingen 50 € 300.000 € 150.000 33% € 100.000 Voor de Wmo-maatwerkvoorzieningen is een abonnementstarief ingevoerd. Hiernaast is ook de eigen bijdrage voor cliënten gemaximeerd op € 19 per maand. In de begroting 2020 is het budget voor huishoudelijke hulp verhoogd met € 75.000. Op dit moment is nog lastig in te schatten wat het effect in 2020 (en de jaren erna( zal zijn. In de meerjarenbegroting is het budget voor de Wmo-maatwerkvoorzieningen verder verhoogd met nog eens € 150.000.
8 Programma aanpak stikstof Pm Pm Pm Pm In 2019 heeft de Raad van State geoordeeld dat het Programma Aanpak Stikstof niet als basis mag worden gebruikt. Onduidelijk is wat de gevolgen zijn voor Appingedam.
9 Totaal 2020 €2.593.000 € 1.990.000
10 —16—


0 1 2
0 Ratio Weerstandsvermogen Betekenis
1 A >2 Uitstekend
2 B 1,4 Ruim voldoende
3 C 1 Voldoende
4 D 0,8 Matig
5 E 0,6 Onvoldoende
6 F <0,6 Ruim onvoldoende


0 1 2 3 4
0 Diversen - 32.000 Verder hebben we enkele risico's niet nader gekwantificeerd, omdat deze qua omvang zo klein waren, dat deze risico's uit de lopende exploitatie moeten kunnen worden gedekt. 3.5 Bepaling weerstandsvermogen Aan lang niet alle risico's zijn financiële gevolgen toegekend, omdat deze niet zijn te berekenen en het niet realistisch is te denken dat alle risico's zijn meegenomen. Het totale risicobedrag relevant voor het weerstandsvermogen zal dus aanmerkelijk hoger liggen. Voor de niet in te schatten en onberekende risico's wordt een totaal financieel gevolg gerekend van € 100.000. Het is overigens onwaarschijnlijk dat alle risico's zich ineens gedurende een jaar voor zullen doen. Ervan uitgaande dat niet met zekerheid 100% van de risico's kan worden afgedekt met de weerstandscapaciteit wordt uitgegaan van 90% zekerheid. Dit betekent dat de weerstandscapaciteit 90% van de risico's moet kunnen afdekken. Het weerstandsvermogen kan weergegeven worden met een ratio. Met dit ratio kan de gemeente vergeleken worden met andere gemeenten en wordt inzichtelijk hoe de historie van het weerstandsvermogen loopt. De ratio wordt als volgt uitgerekend: Beschikbare weerstandscapaciteit / Impact risico's met 90% zekerheid. Gesteld kan worden dat als er precies genoeg weerstandscapaciteit is om de risico's af te dekken, de weerstandscapaciteit 1 is. Als de ratio beschikbare weerstandscapaciteit/ benodigde weerstandscapaciteit meer dan 2 is, heeft de gemeente meer dan twee keer zoveel geld voorradig als benodigd voor risico's die het loopt. De gemeente gaat uit van een ratio weerstandsvermogen van minimaal 1,0. Bij het berekenen van het weerstandsvermogen wordt de volgende indeling gemaakt:
1 Ratio Weerstandsvermogen Betekenis
2 A >2 Uitstekend
3 B 1,4 Ruim voldoende
4 C 1 Voldoende
5 D 0,8 Matig
6 E 0,6 Onvoldoende
7 F <0,6 Ruim onvoldoende
8 Naast de benoemde risico's in de risico paragraaf, wordt een bedrag van €100.000 bij de risicoanalyse opgeteld voor (nu nog) onbekende risico's. Het totaal aan risico's bedraagt € 1.990.000. -18-


0 1 2 3
0
1 Weerstandsvermogen
2 Incidentele weerstandscapaciteit 30.000
3 Structurele weerstandscapaciteit 2.670.300
4 Totale weerstandscapaciteit 2.700.300
5 Totaal risico's 1.990.000
6 Weerstandsvermogen (risico's / capaciteit) 1,4
7 Weerstandsvermogen (capaciteit -/- risico's) 710.300
8 Geconcludeerd kan worden dat de gemeente Appingedam voldoende weerstandsvermogen heeft om de risico's die ze loopt het hoofd te bieden. Hierbij moet ook worden aangetekend dat de omvang van de algemene reserve (dit bepaalt grotendeels de omvang van de weerstandscapaciteit) de afgelopen jaren is afgenomen. Ook de komende jaren zullen er uitnamen uit de algemene reserve worden gedaan waarover de gemeenteraad reeds besluiten heeft genomen. 3.6 Kengetallen Met ingang van de begroting 2016 zijn een aantal verplichte kengetallen opgenomen in de begroting. Netto schuldquote De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. De netto schuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. De netto schuldquote bedraagt: Begr. 2020 Rek. 2018 Begr. 2019 p Bij begroting ultimo jaar Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F19% 18% 18% G)/H x 100% Om inzicht te verkrijgen in hoeverre sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen).Op die manier wordt duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de verstrekte leningen is en wat dit betekent voor de schuldenlast. De wijze waarop de netto schuldquote gecorrigeerd voor de doorgeleende gelden wordt berekend is gelijk aan de netto schuldquote, met dien verstande dat bij de financiële activa ook alle verstrekte leningen worden opgenomen (zie art. 36 lid b en c van het BBV). De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen bedraagt: Begr. 2020 Begr. 2019 Rek. 2018 Bij begroting ultimo jaar Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen 19% 15% 17% (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100% —19— Begr. 2023 Begr. 2021 Begr. 2022 31% 23% 30% Begr. 2022 Begr. 2023 Begr. 2021 31% 30% 23%