| Naam | Veenendaal |
|---|---|
| Code | 345 |
| Provincie | Utrecht |
| Inwonertal | 64918 |
2018
| Categorie | Risico | Kans | Max. impact | Gewogen bedrag |
|---|---|---|---|---|
| Sociaal domein | Het lukt IW4 niet om de bedrijfsvoering aan te passen aan de nieuwe situatie van de sociale werkvoorziening bedrijven, waardoor er exploitatietekorten ontstaan. De verwachte tekorten bij IW4 lopen hierdoor de komende jaren op. | 50.0 | 750000.0 | 375000.0 |
| GR / Verbonden partijen | Gemeente staat voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de banken. De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. | 50.0 | 3100000.0 | 1550000.0 |
| Belasting | De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | 50.0 | 500000.0 | 250000.0 |
| GR / Verbonden partijen | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Gemeentefonds | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Grondexploitatie | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Sociaal domein | Impact nieuwe Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen VPB | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| 0 | 1 | |
|---|---|---|
| 0 | Algemene Reserve | 21,0 |
| 1 | Onbenutte belastingcapaciteit | 5,0 |
| 2 | Onvoorziene uitgaven | 0,1 |
| 3 | Stille reserves | 0,8 |
| 4 | Bestemmingsreserve Sociaal Domein | 3,0 |
| 5 | Startersleningen | 1,0 |
| 0 | 1 | 2 | |
|---|---|---|---|
| 0 | Inleiding Bij het uitvoeren van ons beleid sturen we actief op het beheersen van risico’s door middel van risicomanagement. Een belangrijk instrument is daarbij het nemen van beheersmaatregelen. Daarnaast kunnen risico’s opgevangen worden via het weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin de gemeente Veenendaal in staat is om financiële tegenvallers op te vangen. Het weerstandsvermogen wordt berekend door de beschikbare weerstandscapaciteit (beschikbare middelen) af te zetten tegen de benodigde weerstandscapaciteit (risico’s). Verder wordt beoordeeld of er voldoende structurele en incidentele middelen zijn om structurele en incidentele risico’s op te vangen. Voor 2018 blijft het van belang om te sturen op een verantwoorde financiële positie door een sluitende begroting, voldoende weerstandsvermogen en een houdbare schuldpositie. Schematisch ziet dit er als volgt uit: | ||
| 1 | Financiele positie Schematisch ziet dit er uit als volgt. Sluitende WeerstandsSchuldpositie begroting vermogen Financiering WeerstandsRisico’s capaciteit | ||
| 2 |
| 0 | 1 | 2 | 3 | |
|---|---|---|---|---|
| 0 | Gemeente staat voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de banken. De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. | - Borgstelling van 50% door de Quattro-partijen - Verstrekken van zekerheden via hypotheek en pandrechten door DEVO aan de gemeente - Toestemming van de gemeente voor de opname van het variabele deel van de financiering door DEVO - Monitoring van de ontwikkeling van het exploitatieresultaat van DEVO - Tijdige bijstelling van het businessmodel door DEVO | 50% | € 3.1 miljoen (i) |
| 1 | De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | - Promotie van Veenendaal - Vitale binnenstad - Bijstellen en monitoren parkeerbeleid | 50% | € 0,5 miljoen (s) |
| 2 | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | - Monitoring gemeenschappelijke regelingen. | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 3 | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | - Monitoren ontwikkelingen bij het Rijk. - Tijdig anticiperen op ontwikkelingen die een negatief financieel gevolg hebben. | 50% | € 1 miljoen (s) |
| 4 | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | - Sturen op ontwikkelproces en grondexploitatie. - De private partners in Quattro dragen 50% van het risico op basis van de historische kostprijs. - Gemeentelijke vertegenwoordiging in directie, commissarissen en aandeelhouders | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 5 | Impact nieuwe Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen VPB | - Bij de beleidsvoorbereiding maatregelen nemen en voldoende capaciteit reserveren om tot een verantwoorde invoering te komen. | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 6 | Het lukt IW4 niet om de bedrijfsvoering aan te passen aan de nieuwe situatie van de sociale werkvoorziening bedrijven, waardoor er exploitatietekorten ontstaan. De verwachte tekorten bij IW4 lopen hierdoor de komende jaren op. | - Helder inzicht in de mogelijkheden de exploitatie positief te beïnvloeden en de financiële effecten hiermee goed in beeld te brengen. - Daarnaast zal vanuit de gemeenten er op moeten worden toegezien dat ook voortvarend de benodigde maatregelen door IW4 worden uitgevoerd. | 50% | € 0,75 miljoen (i) |
| 0 | 1 | |
|---|---|---|
| 0 | 2018 | 3,1 |
| 1 | 2017 | 2,1 |
| 2 | 2016 | 1,9 |
| 3 | 2015 | 1,6 |
| 4 | 2014 | 2.5 |
| 0 | |
|---|---|
| 0 | Weerstandsvermogen en risicobeheersing |
| 1 | Beleidsvoornemens Jaartal |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | Netto schuldquote | 80,9 | 90,0 | 73,9 | 77,9 | 79,8 | 80,4 |
| 1 | Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 75,7 | 84,2 | 69,1 | 72,8 | 74,7 | 75,4 |
| 2 | Structurele exploitatie ruimte | 1,10 | 0,30 | 0,33 | 0,62 | 0,54 | 0,64 |
| 3 | Solvabiliteitsratio | 32,4 | 30,5 | 30,9 | 30,8 | 29,8 | 28,9 |
| 4 | Grondexploitatie | 7,5 | 5,5 | 3,6 | 1,5 | 1,8 | 1,7 |
| 5 | Belastingcapaciteit | 80% | 84% | 80% | 80% | 80% | 80% |
2019
| Categorie | Risico | Kans | Max. impact | Gewogen bedrag |
|---|---|---|---|---|
| GR / Verbonden partijen | Gemeente staat voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de banken. De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. | 50.0 | 2900000.0 | 1450000.0 |
| Sociaal domein | Doordat er sprake is van open einde regelingen (WMO, Jeugdhulp, Participatie) krijgt de gemeente te veel extra kosten voor haar rekening. Een oorzaak kan zijn meer vraag dan voorzien. Ook door het onvoldoende tot stand komen van de transformatie kunnen extra kosten ontstaan. Tenslotte spelen mogelijke rijkskortingen een rol. | 30.0 | 2600000.0 | 780000.0 |
| GR / Verbonden partijen | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Gemeentefonds | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Grondexploitatie | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Belasting | Impact nieuwe Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen VPB | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Informatieveiligheid | Informatiebeveiligingsbeleid en beheer. | 50.0 | 800000.0 | 400000.0 |
| 0 | 1 | 2 | 3 | |
|---|---|---|---|---|
| 0 | Belangrijkste risico’s BeheersmaatregelenKansMax. financieel gevolg1(van groot naar klein) | |||
| 1 | Gemeente staat voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de ban-ken. De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikke-lingen op de energiemarkt. | - Borgstelling van 50% door de Quattro-partijen- Verstrekken van zekerheden via hypotheek en pandrechten door DEVO aan de gemeente- Toestemming van de gemeente voor de opname van het variabele deel van de financiering door DEVO- Monitoring van de ontwikkeling van het exploi-tatieresultaat van DEVO- Tijdige bijstelling van het businessmodel door DEVO | 50% | € 2.9 miljoen (i) |
| 2 | Doordat er sprake is van open einde regelingen (WMO, Jeugdhulp, Participa-tie) krijgt de gemeente te veel extra kosten voor haar rekening. Een oorzaak kan zijn meer vraag dan voorzien. Ook door het onvoldoende tot stand komen van de transformatie kunnen extra kosten ontstaan. Tenslotte spelen mogelijke rijks kortingen een rol. | - Zoveel mogelijk bronnen benutten om aantal inwoners met hulpvraag in te schatten. - Onderzoeken of aanbieders een deel van het risico op extra vraag kunnen dragen (inkoop). - Frequente monitoring van uitgaven en verplich-tingen gedurende uitvoering. - Inwoners en professionals ‘stimuleren’ in het niet te snel naar de gemeente lopen voor onder-steuning (Model Veenendaal). - Blijvend zoeken naar ‘goedkopere’ alternatieven. - Transformatieagenda jeugdhulp (versnellingsa-genda). - Verbeteren van de betrouwbaarheid van prog-noses jeugdhulp. | 30% | € 2,6 miljoen (i) |
| 3 | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | - Monitoring gemeenschappelijke regelingen. | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 4 | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | - Monitoren ontwikkelingen bij het Rijk.- Tijdig anticiperen op ontwikkelingen die een negatief financieel gevolg hebben. | 50% | € 1 miljoen (s) |
| 5 | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | - Sturen op ontwikkelproces en grondexploitatie.- De private partners in Quattro dragen 50% van het risico op basis van de historische kostprijs.- Gemeentelijke vertegenwoordiging in directie, commissarissen en aandeelhouders | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 6 | Impact nieuwe Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen VPB | - Bij de beleidsvoorbereiding maatregelen nemen en voldoende capaciteit reserveren om tot een verantwoorde invoering te komen. | 50% | € 1 miljoen (i) |
| 7 | Informatiebeveiligingsbeleid en beheer. | - Update informatie beleid en beheer. | 50% | € 0,8 miljoen (i) |
| 0 | |
|---|---|
| 0 | KengetallenRekening 2017Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 20182019202020212022 |
| 1 | Netto schuldquote74%74%75%79%81%81% |
| 2 | Netto schuldquote 69%69%70%74%77%77%gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen |
| 3 | Structurele exploita-0,3%0,3%-0,5%0,2%-0,03%0,01%tie ruimte |
| 4 | Solvabiliteitsratio33%30,9%28%26%24%24% |
| 5 | Grondexploitatie4,8%3,6%2,1%0,3%0,7%1% |
| 6 | Belastingcapaciteit80%80%80%80%80%80% |
2020
| Categorie | Risico | Kans | Max. impact | Gewogen bedrag |
|---|---|---|---|---|
| Grondexploitatie | De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | 50.0 | 500000.0 | 250000.0 |
| Sociaal domein | WMO, Jeugdzorg en participatie zijn ‘open-eind’ regelingen die kunnen leiden tot veel extra kosten. | 70.0 | 1500000.0 | 1050000.0 |
| Informatieveiligheid | Het (al dan niet bewust) lekken van gegevens die geheim dienen te blijven, bijvoorbeeld bedrijfsvertrouwelijke informatie. | 90.0 | 800000.0 | 720000.0 |
| BUIG | De uitkeringslasten stijgen en/of de BUIG-uitkering van het rijk neemt af. | 20.0 | 3700000.0 | 740000.0 |
| Sociaal domein | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering inclusief de extra middelen jeugdzorg 2019 t/m 2021 en de stelpost ‘uitkomst onderzoek jeugdzorg’. Door onzekerheid over de omvang van de extra middelen jeugdzorg is het risico op de algemene uitkering verhoogd van € 1 miljoen naar € 1,5 miljoen structureel. (BZK, VNG en provincies, Dixhoorn 8-7-2019). | 50.0 | 1500000.0 | 750000.0 |
| Belasting | Per 1 januari 2016 is de wet Vennootschapsbelasting (VPB) overheidsbedrijven ingevoerd. Net als bij stichtingen en verenigingen wordt bij gemeenten bekeken welke activiteiten in de zin van de VPB structureel winstgevend zijn. Op basis van specifieke regels – over bijvoorbeeld rente en afschrijving – wordt jaarlijks winst of verlies van elk van deze activiteiten bepaald. Over de totale winst zal het vpb-tarief worden afgedragen. Voor de VPB vormt het cluster grondbedrijf en de relatie met OVO het belangrijkste aandachtsgebied. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Belasting | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| Energietransitie | De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. | 50.0 | 900000.0 | 450000.0 |
| GR / Verbonden partijen | Dienstverleningsovereenkomst met Rhenen wordt vroegtijdig beëindigd. | 50.0 | 800000.0 | 400000.0 |
| Grondexploitatie | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | 50.0 | 1000000.0 | 500000.0 |
| 0 | 1 | |
|---|---|---|
| 0 | De gemeentelijke weerstandscapaciteit op 1 januari 2020 (in miljoenen euro’s) Algemene Reserve 15,7 | |
| 1 | Onbenutte belastingcapaciteit 4,6 | |
| 2 | Onvoorziene uitgaven 0,1 | |
| 3 | Stille reserves 1,0 | |
| 4 | Reserve starters- en blijvers leningen 1,0 | |
| 5 | Totaal 22,4 |
| 0 | 1 | 2 | 3 | |
|---|---|---|---|---|
| 0 | Belangrijkste risico’s Financieel Beheersmaatregelen Kans gevolg in miljoenen | |||
| 1 | De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | € 0,5 (s) | 1. Promotie van Veenendaal via het programmaplan Vitale Winkelstad! 2. Bijstellen van het parkeerbeleid. | 50% |
| 2 | WMO, Jeugdzorg en participatie zijn ‘open-eind’ regelingen die kunnen leiden tot veel extra kosten. | € 1,5 (i) | 1. Het integraal beleidskader Sociaal Domein 2. Meer prikkels bij de aanbesteding om aanbieders te laten innoveren en transformeren. 3. De regiefunctie versterken om meer grip te krijgen op de kostenontwikkeling. | 70% |
| 3 | Het (al dan niet bewust) lekken van gegevens die geheim dienen te blijven, bijvoorbeeld bedrijfsvertrouwelijke informatie. | € 0,8 (i) | 1. Bewustmakingsactiviteiten. 2. Technische maatregelen. | 90% |
| 4 | De uitkeringslasten stijgen en/of de BUIG-uitkering van het rijk neemt af. | € 3,7 (i) | Het inzetten van instrumenten om het aantal klanten van de bijstandsuitkeringen niet te laten toenemen. | 20% |
| 5 | Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering inclusief de extra middelen jeugdzorg 2019 t/m 2021 en de stelpost ‘uitkomst onderzoek jeugdzorg’. Door onzekerheid over de omvang van de extra middelen jeugdzorg is het risico op de algemene uitkering verhoogd van € 1 miljoen naar € 1,5 miljoen structureel. (BZK, VNG en provincies, Dixhoorn 8-7-2019). | € 1,5 (s) | Monitoring ontwikkeling rijksuitgaven omdat op basis van het principe samen de trap op en af de hoogte van de algemene uitkering varieert. De maatregelen in het kader van de transformatie rondom de jeugdzorg en ggz mede gericht op beheersing van de kosten zijn geformuleerd bij het risico “WMO, Jeugdzorg en participatie”. | 50% |
| 6 | Per 1 januari 2016 is de wet Vennootschapsbelasting (VPB) overheidsbedrijven ingevoerd. Net als bij stichtingen en verenigingen wordt bij gemeenten bekeken welke activiteiten in de zin van de VPB structureel winstgevend zijn. Op basis van specifieke regels – over bijvoorbeeld rente en afschrijving – wordt jaarlijks winst of verlies van elk van deze activiteiten bepaald. Over de totale winst zal het vpb-tarief worden afgedragen. Voor de VPB vormt het cluster grondbedrijf en de relatie met OVO het belangrijkste aandachtsgebied. | € 1,0 (i) | Doorlichten beleidsterreinen waar VPB geldt. Interne controle. Anticiperen op de invoering. | 50% |
| 7 | Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen | € 1,0 (i) | 1. Risicomanagement verbonden partijen. 2. Toezichtarrangement voor nieuwe verbonden partijen. 3. Actieprogramma Grip op verbonden partijen. | 50% |
| 8 | De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. | € 0,9 (i) | 1. Monitoring van de ontwikkeling van het exploitatieresultaat van DEVO en tijdige bijstelling van het businessmodel door DEVO. 2. Verstrekken van zekerheden via hypotheek en pandrechten door DEVO aan de gemeente. 3. Toestemming van de gemeente voor de opname van het variabele deel van de financiering door DEVO. 4. Borgstelling van 50% door de Quattro partijen. | 50% |
| 0 | 1 | 2 | 3 | |
|---|---|---|---|---|
| 0 | Belangrijkste risico’s Financieel Beheersmaatregelen Kans gevolg in miljoenen | |||
| 1 | Dienstverleningsovereenkomst met Rhenen wordt vroegtijdig beëindigd. | € 0,8 (i) | Het aanhouden van een flexibele schil van personeel. | 50% |
| 2 | De woningbouw in Veenendaal-oost verloopt trager dan gepland, waardoor extra financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Dit kan extra rente kosten en aanvullende borgstelling met zich meebrengen. | € 1,0 (i) | 1. Sturen op meer grip op het ontwikkelproces, gronduitgifte en grondexploitatie (incl. kostenbeheersing). 2. Het starten met het plandeel Veenderij verhoogt de grondwaarde en bevordert de gronduitgifte. 3. De private partners in Quattro dragen 50% van het risico indien de grondwaarde op basis van de historische kostprijs lager is dan de externe financiering. 4. De gemeente is vertegenwoordigd in de directie, commissarissen- en aandeelhouders vergadering. | 50% |
| 0 | |
|---|---|
| 0 | Weerstandsvermogen en risicobeheersing Beleidsvoornemens Jaartal |
| 1 | De weerstandscapaciteit dient minimaal de ratio 2020 1 te hebben wat overeenkomt met de classificatie voldoende. |
| 0 | 1 | |
|---|---|---|
| 0 | Jaar Ratio weerstandsvermogen 2020 2,0 | |
| 1 | 2019 1,8 | |
| 2 | 2018 3,0 | |
| 3 | 2017 2,1 | |
| 4 | 2016 1,9 | |
| 5 | 2015 1,6 |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | Kengetallen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2018 2019 2020 2021 2022 2023 | ||||||
| 1 | Netto schuldquote | 74% | 75% | 79% | 79% | 81% | 83% |
| 2 | Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 69% | 70% | 74% | 74% | 76% | 78% |
| 3 | Structurele exploitatie ruimte | -0,1% | -0,5% | 0,2 | 0,0 | 0,0 | 0,1 |
| 4 | Solvabiliteitsratio inclusief ontwikkelingen | 33% | 32% | 30% | 28% | 27% | 27% |
| 5 | Solvabiliteitsratio exclusief ontwikkelingen | 33% | 28% | 26% | 24% | 23% | 23% |
| 6 | Grondexploitatie | 1,5% | 2,1% | 0,7% | 0,6% | 0,6% | 0,7% |
| 7 | Belastingcapaciteit | 80% | 80% | 78% | 78% | 78% | 78% |
