Gemeentelijst

Naam Gouda
Code 513
Provincie Zuid-Holland
Inwonertal 72700

2018

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
BUIG BUIG None None None
Sociaal domein Wmo en Jeugdzorg None None None
Grondexploitatie Westergouwe None None None
Grondexploitatie Middenwillens None None None
Projecten Spoorzone None None None
Grondexploitatie Materiële Vaste Activa Spoorzone None None None
Grondexploitatie Grondbank None None None
Projecten Zuidelijk stationsgebied None None None
GR / Verbonden partijen O.a. Promen, ICT E-HRM None None None
Informatieveiligheid Hacks en privacywet None None None
Juridisch, aansprakelijkheid, claims Algemeen None None None
Belasting Vennootschapsbelasting None None None

0 1 2
0 Open eind sociaal Buig Het structurele tekort op het BUIG-budget is vanaf 2018 in de begroting verwerkt. Tevens komt er een plan van aanpak om de uitstroom te bevorderen. Hierdoor is het risico op budgetoverschrijding aanmerkelijk gedaald.
1 Wmo en Jeugdzorg De Wmo en Jeugdzorg zijn open einde regelingen. Naast het risico dat er een groter beroep op de regeling wordt gedaan, is de beheersbaarheid moeilijk. Dit komt omdat op voorhand niet vaststaat in welke mate gebruik gemaakt wordt van het voorzieningenpakket. Vooral bij de Jeugdzorg is het afgelopen jaar het beroep op de zorg inzichtelijker geworden. In de begroting is de meest realistische inschatting van de uitgaven aan WMO en Jeugdzorg verwerkt. Hiermee is het risico op budgetoverschrijding aanmerkelijk gedaald.
2 Bouwplannen en projecten Westergouwe De risico's in de grondexploitatie nemen geleidelijk af doordat er stap voor stap meer zekerheid komt over kosten en opbrensten. Voor de eerste fase is een groot deel van de kosten en opbrengsten gerealiseerd. Voor de tweede fase worden de risico's aan de kostenkant lager doordat het contract over grondverbetering is gesloten.
3 Middenwillens Binnen het project zijn nog een paar bouwkavels beschikbaar voor particuliere bouwers. Vanwege de grootte van de kavels is hiervoor een beperkte doelgroep van belangstellenden. Dat kan effect hebben op het tempo van verkoop.
4 Spoorzone Het risico is beperkt. De kavel tussen de Rabobank en de Bioscoop is grotendeels bouwrijp en moet nog worden verkocht. Hierbij loopt de gemeente risico met betrekking tot grondwaarde, uitgeefbaar oppervlak en uitgiftedatum. De kosten en de daarmee de samenhangende risico’s zijn gering.
5 Materiële Vaste Activa Spoorzone De marktwaarde van de grond bij de functie kantoren (huidige bestemming) is hoger dan de boekwaarde van de gronden. Op dit moment is het bestaande aanbod aan kantoorruimte echter groter dan de vraag. Het overschot aan kantoorruimte is van invloed op de belangstelling vanuit de markt voor het bouwen van kantoren in de Spoorzone, waardoor het risico bestaat dat de opbrengstpotentie van de kantoorfunctie niet in alle delen van de Spoorzone gerealiseerd wordt. De bestemming van de percelen wordt daarom verbreed, waarbij naast kantoren ook andere functies mogelijk worden. Bij de uiteindelijke kavelverkoop kan sprake zijn van een lagere opbrengst dan de actuele boekwaarde. De grondopbrengst is namelijk afhankelijk van de functie, de daarmee samenhangende grondwaarde en het gebouwoppervlak (bvo). Afhankelijk van de daadwerkelijk invulling kan het risico op daling van de waarde van de gronden aanmerkelijk zijn.
6 Grondbank Voor de Grondbank heeft de gemeente Gouda een voorziening getroffen. Het risico bestaat dat deze voorziening niet hoog genoeg is. De huidige waardering is gebaseerd op de in provinciale plannen vastgelegde perspectieven voor ontwikkeling van de Zuidplas. De komende jaren zullen de gronden opnieuw worden gewaardeerd op basis van de huidige BBV-regelgeving.


0 1 2
0 Zuidelijk stationsgebied Vanuit ProRail is een financiële bijdrage toegezegd voor de realisatie van de fietsenstalling. Het ontwerp kan nu verder worden uitgewerkt zodat gedetailleerde kostenramingen kunnen worden gemaakt. Door de meer gedetailleerde ramingen neemt de onzekerheid rond onvoorziene kosten af en wordt het risico verder verkleind.
1 Samenwerkingsverbanden O.a. Promen, ICt EHRM De gemeente werkt met veel partijen samen (veelal in gemeenschappelijke regelingen) en op diverse terreinen. Bij deze samenwerking kunnen financiële en andere risico's zich voordoen waar de gemeenten geen directe invloed op kan uitoefenen.
2 Informatieveiligheid Hacks en privacywet Door onbevoegd toegang tot het netwerk van Gouda kan voor de gemeente schade tot gevolg hebben. Bovendien loopt de gemeente financiële risico’s indien het niet voldoet aan de privacywet.
3 Juridisch Algemeen Algemene risico's zijn het niet of onvoldoende nakomen van contractuele of andere afspraken en toezeggingen, onzorgvuldig contractbeheer of faillissementen van contractpartners, het onrechtmatig uitvoeren van (Europese) aanbestedingen of verstrekken van geldleningen. De gemeente kan aansprakelijk worden gesteld voor schade ontstaan in het openbaar gebied (letselschade, materiële schade, gederfde winst, verzakking bij bouwwerkzaamheden, achterstallig onderhoud). Te denken valt ook aan aansprakelijkstelling voor schade ontstaan bij evenementen, planschade, onzorgvuldige besluitvorming en verkeerde toepassing van regelgeving.
4 Overig Vennootschapsbelasting Sinds 1 januari 2016 is de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen van toepassing. Overheidsondernemingen worden Vpb-plichtig indien en voor zover zij een onderneming vormen. In 2016 is een uitgebreide inventarisatie uitgevoerd om de gemeentelijke activiteiten te beoordelen op de Vpb-plicht. Daaruit blijkt dat er op dit moment geen Vpb-plicht bestaat. Theoretisch bestaat altijd de mogelijkheid dat de omstandigheid, regelgeving of zienswijze van de inspecteur verandert waardoor alsnog Vpb-plicht ontstaat.


0 1 2 3 4
0 Algemene Reserve (31/12) 19.804 21.103 21.833 24.603
1 Reserve Sociaal domein (31/12) 5.346 3.246 346 346
2 Stand voor resultaatbestemming 25.150 24.349 22.179 24.949
3
4 Resultaatbestemming 549 230 2.269 410
5
6 Weerstandscapaciteit 25.699 24.579 24.449 25.359
7 Benodigde weerstandscapaciteit 14.036 14.036 14.036 14.036
8 Ratio 1,8 1,8 1,7 1,8


0 1 2
0 A >2,0 Uitstekend
1 B 1,4-2,0 Ruim voldoende
2 C 1,0-1,4 Voldoende
3 D 0,8-1,0 Matig
4 E 0,6-0,8 Onvoldoende
5 F <0,6 Ruim onvoldoende


0 1 2 3 4 5 6 7
0 Netto schuldquote 114,7% 131,7% 125,2% 122,3% 121,2% 121,4% < 90%
1 Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen 111,3% 128,9% 121,2% 118,5% 117,0% 116,1% < 90%
2 Solvabiliteitsratio 10,7% 9,5% 10,9% 11,6% 12,3% 13,0% >20%
3 Structurele exploitatieruimte 3,2% 0,4% 1,0% 2,0% 0,8% 2,1% >0%
4 Grondexploitatie 5,3% 4,1% 5,9% 2,7% 1,4% 1,9% ad 1
5 Belastingcapaciteit 132,5% 139,7% 135,2% 135,2% 135,2% 135,2% 100%


2019

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
BUIG BUIG None None None
Grondexploitatie Westergouwe None None None
Grondexploitatie Middenwillens None None None
Grondexploitatie Spoorzone None None None
Grondexploitatie Materiële Vaste Activa Spoorzone None None None
Grondexploitatie Grondbank None None None
GR / Verbonden partijen Samenwerkingsverbanden met o.a. Promen en ICT E-HRM None None None
Informatieveiligheid Informatieveiligheid None None None
Informatieveiligheid Privacy None None None
Juridisch, aansprakelijkheid, claims Juridisch None None None

0 1 2
0 Open eind sociaal Buig De te verwachten tekorten op de BUIG zijn meerjarig in de begroting verwerkt.De verwachting is dat er door de ingezette maatregelen in 2022 geen tekorten meer zijn.Het risico op nadeel op de BUIG is daarmee op termijn geminimaliseerd.
1 Bouwplannen enprojecten Westergouwe In september heeft de raad fase drie toegevoegd aan fase een en twee.De risico's in de grondexploitatie voor fasen een en twee nemen geleidelijk af doordat er stapvoor stap meer zekerheid komt over kosten en opbrengsten. Voor de eerste en tweede faseis een groot deel van de kosten en opbrengsten gerealiseerd. Voor fase drie bestaat meeronzekerheid over kosten en opbrengsten.
2 Middenwillens Binnen het project zijn nog een paar bouwkavels beschikbaar voor particuliere bouwers.Vanwege de grootte van de kavels is hiervoor een beperkte doelgroep van belangstellenden.Dat kan effect hebben op het tempo van verkoop.ProRail past geluidschermen langs het spoor aan vanwege spoorveiligheid en bereikbaarheidhulpverleners.De gemeente betaalt de kosten van deze aanpassingen. De kosten stijgen als gevolg van sterkeprijsstijging in de bouw en de beperkte beschikbaarheid van spoorvrije werkdagen.


0 1 2
0 Spoorzone Het risico is beperkt. De kavel tussen de Rabobank en de Bioscoop is grotendeels bouwrijp enmoet nog worden verkocht. Hierbij loopt de gemeente risico met betrekking tot grondwaarde,uitgeefbaar oppervlak en uitgiftedatum. De kosten en de daarmee de samenhangende risico’szijn gering.Voor de grondverkoop wordt een tender georganiseerd. De locatie kent beperkingen door deligging aan het spoor (geluid), de beperkte kavelomvang in relatie tot de noodzakelijke ruimtevoor een bouwplaats. Hiermee is het een relatief complex project met hoger risicoprofiel. Datbeperkt de belangstelling bij partijen. Bouwaannemers hebben door de beperkte bouwcapaciteitde luxe positie om tussen projecten te kiezen.Dit vergroot het afzetrisico voor de gemeente.
1 Materiële VasteActiva Spoorzone Gouda bezit een voorraad potentiele bouwgronden langs de spoorzone en rondomWestergouwe fase 1 die in de toekomst geschikt zijn voor bebouwing. Deze gronden wordengefaseerd in exploitatie genomen. De omvang van de ontwikkellocatie en daadwerkelijkebestemming volgt de actuele marktvraag.De percelen langs de spoorzone hebben een kantoorbestemming. De vraag naar bouwkavelsvoor kantoren is klein. Het aanbod aan beschikbare bestaande kantoorgebouwen is groot. Voorde kavels langs de spoorzone wordt een bestemmingsverbreding voorbereid. Hiermee wordt hetafzetrisico van deze percelen verkleind. Wel blijft het risico rond lagere grondwaardes bestaan:de daadwerkelijke waarde hangt samen met de gekozen functie, het uit te geven bouwoppervlaken de fasering.De vraag naar nieuwbouwwoningen in Westergouwe is momenteel groot.De VON prijzen van woningen stijgen – helaas stijgen ook de bouwkosten.Dit kan in combinatie met de beperkte bouwcapaciteit de grondwaardes onder druk zetten. Dewaarde van toekomstige bouwgronden hangt samen met het gekozen bouwprogramma.Ambities en aanvullende eisen bepalen de daadwerkelijke grondprijs.Dergelijke eisen zijn grotendeels gemeentelijke keuzes. Marktrisico’s zijn moeilijker tebeïnvloeden – wel kan door de gekozen fasering en kleinschalige deelgebieden snel wordeningespeeld op veranderingen in de vraag.
2 Grondbank Voor de Grondbank heeft de gemeente Gouda een voorziening getroffen. Het risico bestaat datdeze voorziening niet hoog genoeg is. De huidige waardering is gebaseerd op de in provincialeplannen vastgelegde perspectieven voor ontwikkeling van de Zuidplas. De komende jaren zullende gronden opnieuw worden gewaardeerd op basis van de huidige BBV-regelgeving. Eind 2019kan worden beoordeeld of de voorziening toereikend is gebleken.
3 Samenwerkingsverbanden O.a. Promen,ICT E-HRM De gemeente werkt met veel partijen samen (veelal in gemeenschappelijke regelingen) en opdiverse terreinen. Bij deze samenwerking kunnen financiële en andere risico's zich voordoenwaar de gemeenten geen directe invloed op kan uitoefenen. Te denken valt aan uittredingen vandeelnemers, veranderende wetgeving.
4 Informatieveilig-heid Informatieveiligheid gaat over de beschikbaarheid, vertrouwelijkheid en integriteit van deinformatievoorziening. Door het uitvoeren van de Baseline Informatiebeveiliging Gemeentenwordt via 303 beveiligingsmaatregelen de gemeentelijke informatievoorziening beschermt. Of enhoe een maatregel wordt ingezet hangt af van risicoanalyse en kosten/baten-analyse.Ten aanzien van beschikbaarheid kan het voorkomen dat een kritieke enkelvoudige glasvezelverbinding wordt verbroken waardoor ICT voorzieningen niet of beperkt beschikbaar zijn totdatde verbinding is hersteld.Ten aanzien van vertrouwelijkheid kan door phishing mails informatie ontfutselt worden.Ten aanzien van integriteit kan door ransomware productie- en back-up data vercijferd wordenen daarmee verloren gaan.
5 Privacy Gemeenten verwerken voor de uitvoering van hun taken persoonsgegevens. Op grond van deop 25 mei 2018 in werking getreden Europese Algemene Verordening Persoonsgegevens zijngemeenten ertoe gehouden om zorgvuldige verwerking van deze gegevens aantoonbaar tewaarborgen. De nieuwe wetgeving is stevig, onder andere door het stellen van hoge boetes diekunnen oplopen tot 20.000.000 of 4% van de jaaromzet als die hoger is.Daarnaast zijn de inhoudelijke eisen streng, zoals het aanstellen van een data protectionofficer, het uitvoeren van risicoanalyses, zogenoemde privacy impact assessments (PIA’s)en het hebben van een actueel verwerkingenregister. Het risico blijft altijd aanwezig datpersoonsgegevens onzorgvuldig worden verwerkt, waaruit datalekken kunnen ontstaan. Ditkan leiden tot financiële schade, in een uiterst geval tot een boete van 20 mln. Ook kunnendatalekken of incidenten betrokkenen ernstig schaden en kan imagoschade ontstaan voor deorganisatie als een lek of incident bijvoorbeeld in de media veel aandacht krijgt.


0 1 2
0 Juridisch Algemeen Niet of onvoldoende nakomen van contractuele afspraken en toezeggingen, onzorgvuldighandelen of onjuiste toepassing van regelgeving kan ertoe leiden dat de gemeente aansprakelijkwordt gesteld voor schade. Deze schade kan ontstaan in het openbaar gebied (letselschade,materiële schade, evenementen etc.) of door handelen/nalaten gemeente (onterechtweigeren/verlenen vergunning, werken in de openbare ruimte) hetzij door ontbreken vanverzekeringsdekking(contractuele aansprakelijkheid) alsook door ontoereikende dekking.De kans gerelateerd aan ervaringscijfers is laag. Wel kan de impact groot zijn. Bijaansprakelijkheid geldt een eigen risico van € 50.000,00 voor zaak-, letselschade envermogensschadeclaims. Dit betekent dat in veel gevallen de schade beperkt (kan) blijventot maximaal € 50.000. Schaden ten gevolge van werkzaamheden worden gedekt door een(doorlopende) CAR-verzekering. Deze verzekering heeft een eigen risico van € 5.000,00. Erblijven situaties denkbaar dat schades niet worden 'gedekt' door een verzekering.De gemeente kan ook aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van op zichzelfrechtmatig handelen, bv. door werkzaamheden in het openbaar gebied doordat winkels en ofbedrijven moeilijk bereikbaar zijn (gederfde winst).


0 1 2 3 4
0 Algemene Reserve (31/12) 24.964 27.569 27.758 28.778
1 Reserve Sociaal domein (31/12) 4.165 365 0 0
2
3 Stand voor resultaatbestemming 29.129 27.934 27.758 28.778
4
5 Resultaatbestemming 1.614 2.500 689 520
6
7 Weerstandscapaciteit 30.743 30.434 28.447 29.298
8 Benodigde weerstandscapaciteit 14.171 14.171 14.171 14.171
9 Ratio 2,2 2,1 2,0 2,1


0 1 2
0 A >2,0 Uitstekend
1 B 1,4-2,0 Ruim voldoende
2 C 1,0-1,4 Voldoende
3 D 0,8-1,0 Matig
4 E 0,6-0,8 Onvoldoende
5 F < 0,6 Ruim onvoldoende


0 1 2 3 4 5 6 7
0 Netto schuldquote 119,1% 125,2% 116,2% 116,7% 108,9% 101,7% < 90%
1 Netto schuldquote gecorrigeerd voor alleleningen 115,0% 121,2% 115,3% 115,8% 108,0% 100,8% < 90%
2 Solvabiliteitsratio 12,7% 10,9% 12,8% 13,4% 14,5% 15,9% >20%
3 Structurele exploitatieruimte >0% >0% >0% >0% >0% >0% >0%
4 Grondexploitatie 5,6% 5,9% 6,2% 6,0% 4,3% 2,1% ad 1
5 Belastingcapaciteit 138,9% 135,5% 137,4% 137,4% 137,4% 137.4% 100%


2020

Bron

Categorie Risico Kans Max. impact Gewogen bedrag
Grondexploitatie Westergouwe None None None
Grondexploitatie Middenwillens None None None
Grondexploitatie Spoorzone None None None
Grondexploitatie Materiele Vaste Activa Spoorzone None None None
Grondexploitatie Grondbank None None None
GR / Verbonden partijen Terugname taken Cyclus None None None
ICT algemeen Geheugen van Gouda None None None
Kapitaalgoederen Langdurige stroomuitval None None None
Gemeentefonds Specifieke Uitkeringen (SiSa) None None None
Gemeentefonds Lagere uitkeringen vanuit het Rijk None None None
GR / Verbonden partijen Borgstellingen None None None
GR / Verbonden partijen Borgstelling via het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) en WSW borgstellingen voor woningcorporaties None None None
Overig Saldo Financieringsfunctie None None None
Belasting Afvalstoffenheffing None None None
Informatieveiligheid Niet voldoen aan de privacy regelgeving (AVG) None None None
Informatieveiligheid Informatieveiligheid None None None
Juridisch, aansprakelijkheid, claims Aansprakelijkheid None None None
GR / Verbonden partijen Vorderingen op personen/ bedrijven zijn niet te innen None None None
Grondexploitatie Integraal Huisvestingsplan None None None
Grondexploitatie Verbonden partijen None None None
Overig Bedrijfsvoering overig None None None
Sociaal domein Open einde regeling Jeugd en WMO None None None
BUIG Participatiewet (BUIG) None None None
Grondexploitatie Prijsstijgingen bouwsector None None None
Calamiteiten, rampen Rampen en Crises None None None

0 1 2 3 4
0 Omschrijving (*1.000) 2020 2021 2022 2023
1
2 Algemene Reserve (1 januari) 22.747 22.264 20.401 23.323
3 Reserve Sociaal domein (1 januari) 5.666 1.808 1.208 0
4 Beschikbaar weerstandsvermogen, primo 28.413 24.072 21.609 23.323
5
6 Mutatie algemene reserve -253 -1.633 3.152 3.270
7 Mutatie reserve sociaal domein -3.858 -600 -1.208
8
9 Algemene reserve (31 december) 22.724 21.091 24.243 27.513
10 Reserve sociaal domein (31 december) 1.808 1.208 0 0
11
12 Beschikbaar weerstandsvermogen, ultimo 24.532 22.299 24.243 27.513


0 1 2
0 Risico categorie Sub aanduiding Toelichting
1 Grondexploitaties
2 Bouwplannen en projecten Westergouwe In september 2018 heeft de raad fase drie toegevoegd aan fase een en twee. De risico's in de grondexploitatie voor fasen een en twee nemen geleidelijk af doordat er stap voor stap meer zekerheid komt over kosten en opbrengsten. Voor de eerste en tweede fase is een groot deel van de kosten en opbrengsten gerealiseerd. Voor fase drie bestaat meer onzekerheid over kosten en opbrengsten.
3 Middenwillens Binnen het project zijn nog een paar bouwkavels beschikbaar voor particuliere bouwers. Vanwege de grootte van de kavels is hiervoor een beperkte doelgroep van belangstellenden. Dat kan effect hebben op het tempo van verkoop. ProRail past geluidschermen langs het spoor aan vanwege spoorveiligheid en bereikbaarheid hulpverleners. De gemeente betaalt de kosten van deze aanpassingen. De kosten stijgen als gevolg van sterke prijsstijging in de bouw en de beperkte beschikbaarheid van spoorvrije werkdagen.
4 Spoorzone Binnen de grondexploitatie is nog 1 gemeentelijke kavel onverkocht. Vanuit de markt is belangstelling voor woningbouw op deze locatie. De locatie kent beperkingen door de ligging aan het spoor (geluid), de beperkte kavelomvang in relatie tot de noodzakelijke ruimte voor een bouwplaats. Hiermee is het een relatief complex project met hoger risicoprofiel en zijn de investeringskosten hoog. Hierdoor staat de grondwaarde onder druk. Gemeente voert met partijen gesprekken over programma en randvoorwaarden en hoopt met 1 partij in 2020 een concreet bouwplan te presenteren.
5 Materiele Vaste Activa Spoorzone Gouda bezit een voorraad potentiele bouwgronden langs de spoorzone en rondom Westergouwe fase 1 die in de toekomst geschikt zijn voor bebouwing. Deze gronden worden gefaseerd in exploitatie genomen. De omvang van de ontwikkellocatie en daadwerkelijke bestemming volgt de actuele marktvraag. De percelen langs de spoorzone hebben een kantoorbestemming. De vraag naar bouwkavels voor kantoren is klein. Het aanbod aan beschikbare bestaande kantoorgebouwen is groot. Voor de kavels langs de spoorzone wordt een bestemmingsverbreding voorbereid. Hiermee wordt het afzetrisico van deze percelen verkleind. Wel blijft het risico rond lagere grondwaardes bestaan: de daadwerkelijke waarde hangt samen met de gekozen functie, het uit te geven bouwoppervlak en de fasering. De vraag naar nieuwbouwwoningen in Westergouwe is momenteel groot. De VON prijzen van woningen stijgen – helaas stijgen ook de bouwkosten. Dit kan in combinatie met de beperkte bouwcapaciteit de grondwaardes onder druk zetten. De waarde van toekomstige bouwgronden hangt samen met het gekozen bouwprogramma. Ambities en aanvullende eisen bepalen de daadwerkelijke grondprijs. Dergelijke eisen zijn grotendeels gemeentelijke keuzes. Marktrisico’s zijn moeilijker te beïnvloeden – wel kan door de gekozen fasering en kleinschalige deelgebieden snel worden ingespeeld op veranderingen in de vraag.
6 Grondbank Voor de Grondbank heeft de gemeente Gouda een voorziening getroffen. Het risico bestaat dat deze voorziening niet hoog genoeg is. De huidige waardering is gebaseerd op de in provinciale plannen vastgelegde perspectieven voor ontwikkeling van de Zuidplas. In 2019 is door de gemeente Zuidplas een concept Ontwikkelingsvisie vrijgegeven voor de inspraak. Medio 2020 zal duidelijk worden wat deze visie voor gevolgen heeft op de waarde van de Grondbankgronden.


0 1 2
0 Risico categorie Sub aanduiding Toelichting
1 Going Concern
2 Afvalverwerking Terugname taken Cyclus Cyclus N.V. voerde tot en met 31 december 2018 taken uit op het gebied van afvalinzameling en -beheer. De taken zijn nu teruggenomen door de gemeente . Deels is dit onderhoud via aanbestedingsprocedures opnieuw gegund aan marktpartijen. Het risico is dat kosten hoger uitvallen dan begroot doordat gewerkt wordt met nieuwe mensen en nieuwe marktpartijen. Of doordat de sturing onvoldoende invulling krijgt. Bij nieuwe aanbestedingen speelt tevens het risico van stijgende bouwprijzen.
3 Digitalisering Geheugen van Gouda Het Geheugen van Gouda is een groots opgezet programma waarbij een centraal organisatiegeheugen wordt opgezet met een focus op zaakgericht werken en centrale opslag van documenten. Belangrijkste risico's zijn: De capaciteit/ bemensing van het programma. Digivaardigheid van de organisatie, risico dat niet alle medewerkers mee kunnen of willen. Samenhang/ afhankelijkheden met andere programma's (bijv. omgevingswet, sociaal domein). Verantwoordelijkheid/ eigenaarschap van het management, bij overdracht van de taken naar de lijn. Afhankelijkheid van leveranciers met vertragingen als gevolg.
4 Facilitair Langdurige stroomuitval Langdurige stroomuitval brengt de continuïteit van de dienstverlening in gevaar. De kans dat de elektriciteit langdurig uitvalt, wordt klein geacht. Ook zijn de nodige waarborgen ingebouwd (bijvoorbeeld noodaggregaat; noodaggregaat ondersteunt overigens niet alles, alleen meldkamer bestuurscentrum en enkele andere voorzieningen). Het kan voor komen dat één of meerdere ict-voorzieningen (langdurig) niet beschikbaar zijn. Hierdoor kunnen problemen ontstaan. Het kan bijvoorbeeld zijn dat bepaalde producten of diensten niet kunnen worden afgegeven of dat beveiligingssystemen niet werken. Hoewel de kans op uitval klein wordt geschat, kan de impact groot zijn. Bijkomend risico is dat de ict ondersteuning van andere gemeenten mogelijk niet kunnen worden uitgevoerd. Dit kan weer leiden tot mogelijke schade claims. Daarnaast kan imagoschade optreden.Risico is dat je aansprakelijk gesteld wordt door burgers/ bedrijven die daardoor persoonlijke schade hebben opgelopen.
5 Fianciën Specifieke Uitkeringen (SiSa) De gemeente ontvangt allerlei specifieke uitkeringen welke verantwoord dienen te worden via de systematiek van Single Information Single Audit (SISA). Indien de verantwoording niet of onvoldoende invulling krijgt, loopt de gemeente het risico dat de uitkering niet als een rechtmatige besteding wordt aangemerkt en terugbetaald moet worden. Naast het risico van terugbetaling, bestaat er een financieel risico als gevolg van extra werkzaamheden door de accountant en/of ambtelijke inzet. Als indicator kan het accountantsverslag dienen. Indien er een onzekerheid optreedt, wordt het gehele bedrage teruggevorderd.
6 Lagere uitkeringen vanuit het Rijk Risico is dat de inkomsten uit het Rijk lager uitvallen dan in de begroting is geraamd. Algemene en specifieke uitkeringen bepalen voor 63% van onze inkomsten zijn we hiervan afhankelijk (bron: jaarrekening 2018). Lagere inkomsten leiden tot een tegenvaller in de begroting. Om structurele tegenvallers op te vangen moeten inkomsten worden verhoogd of kosten worden verlaagd. De Algemene Uitkering kan lager uitvallen door ontwikkelingen in het accres (het fonds is via de normeringssystematiek gekoppeld aan de ontwikkeling van de accres relevante uitgaven (ARU) van het rijk; ontwikkelingen in de verdeelmaatstaven (bijvoorbeeld aantal inwoners / woonruimten); effecten van taakmutaties (bijvoorbeeld bij nieuwe taken voor gemeenten.
7 Borgstellingen Het risico van borgstellingen is dat de betreffende instelling waarvoor de gemeente borg staat zijn financiële verplichtingen uit de lening niet meer kan nakomen. In dat geval wordt door de bank aanspraak gemaakt op de borgstelling . Om deze risicopositie te mitigeren vestigen we zo veel mogelijk zekerheden. Hoogste risico zijn de borgstellingen waar de minste zekerheden zijn gesteld. De boekwaarde van het totaal aan borgstellingen met hoger/hoog risicoprofiel is € 5.317.000 en het totaal aan borgstellingen met een lager risicoprofiel € 20.153.000. Hoogste risico is de gemeentegarantie op een door de Stichting Cheese Experience Gouda bij BNG Bank gesloten geldlening tot een maximaal borgstellingsbedrag van € 3 miljoen. De gevestigde zekerheden bestaan onder andere uit gevestigde pandrechten.
8 Borgstelling via het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) en WSWborgstellingen voor woningcorporaties Dit risico betreft aan particulieren en aan woningcorporaties verstrekte geldleningen waarvoor waarborgfondsen optreden als borg; de gemeente fungeert als achtervang (als secundaire of tertiaire zekerheid). De gemeente zal pas op deze borgstellingen worden aangesproken als het garantievermogen van de waarborgfondsen onvoldoende is om de betalingsverplichtingen voor rente en aflossing van de gewaarborgde geldleningen over te nemen van de in gebreke blijvende instelling. De kans dat de gemeente op deze achtervangpositie wordt aangesproken, wordt zeer klein geacht. Indien dat toch gebeurt, zal de aanspraak eerst op basis van 50/50 worden verdeeld tussen Rijk en gemeenten waarna het deel dat aan de gemeenten wordt toebedeeld op basis van een bepaalde verdeelsleutel wordt omgeslagen naar de deelnemende gemeenten. Het eventueel voor Gouda resterende deel zal nooit meer zijn dan globaal 5% van het garantiebedrag en bestaan uit het verstrekken van een renteloze lening aan het betreffende


0 1 2
0 Risico categorie Sub aanduiding Toelichting
1 waarborgfonds. Het eventuele netto verlies voor de gemeente bestaat derhalve uit derving van rentevergoeding op de verstrekte renteloze geldlening.
2 Saldo Financieringsfunctie Volumerisico is het risico dat er een mismatch is tussen de werkelijke en de begrote financieringsbehoefte. Als het werkelijk investeringsniveau lager uitvalt dan ingeschat leidt dit tot een intern rentenadeel, doordat er minder doorbelast kan worden aan het betreffende project. Voor het onttrekken van geld, betaalt de gemeente een vergoeding (rente). De rente wordt vervolgens intern doorbelast aan het betreffende project of dienstonderdeel. Voor het doorbelasten wordt vanaf 2018 een omslagrente gehanteerd en gefixeerd in de begroting. Dit brengt financiële- en beheerstechnische risico's met zich mee
3 Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing bestaat omdat de gemeente de wettelijke plicht heeft huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. Dit is geregeld in de Wet milieubeheer. De opbrengsten van de afvalstoffenheffing zijn kostendekkend (en mogen niet meer dan kostendekkend zijn). Dit is echter geen wettelijke verplichting. De kosten van de verwerking zijn enorm gestegen. Daarnaast zijn mensen ook beter afval gaan scheiden dan verwacht. Risico is dat dit leidt tot hogere heffingen (stijgende lastendruk). Als kostendekkendheid wordt losgelaten leidt dit tot een netto tekort.
4 Informatieveiligehid Niet voldoen aan de privacy regelgeving (AVG) Gemeenten verwerken voor de uitvoering van hun taken persoonsgegevens. Op grond van de op 25 mei 2018 in werking getreden Europese Algemene Verordening Persoonsgegevens zijn gemeenten ertoe gehouden om zorgvuldige verwerking van deze gegevens aantoonbaar te waarborgen. De nieuwe wetgeving is stevig, onder andere door het stellen van hoge boetes. Daarnaast zijn de inhoudelijke eisen streng, zoals het aanstellen van een data protection officer, het uitvoeren van risico-analyses, zogenoemde privacy impact assessments (PIA’s) en het hebben van een actueel verwerkingenregister. Het risico blijft altijd aanwezig dat persoonsgegevens onzorgvuldig worden verwerkt, waaruit datalekken kunnen ontstaan. Dit kan leiden tot financiële schade, zoals opgelegde boetes. Ook kunnen datalekken of incidenten betrokkenen ernstig schaden en kan imagoschade ontstaan voor de organisatie als een lek of incident bijvoorbeeld in de media veel aandacht krijgt.
5 Informatieveiligheid Door het uitvoeren van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid wordt via 103 controls en bijbehorende verplichte maatregelen de gemeentelijke informatievoorziening beschermt. Hoe een maatregel wordt ingezet hangt af van risico-analyse en kosten/baten analyse waarbij de proceseigenaar nu kan kiezen uit 3 niveaus van beveiligen op basis van het onderkende belang. Ondanks dat gestreefd wordt naar optimale informatieveiligheid is 100% een illusie. Ten aanzien van beschikbaarheid kan het voorkomen dat een kritieke enkelvoudige glasvezel verbinding wordt verbroken waardoor ICT voorzieningen niet of beperkt beschikbaar zijn totdat de verbinding is hersteld (backups en recovery). Continuïteit van de dienstverlening komt daardoor in gevaar (burgerservicezaken, handhaving, uitkeringen, vergunningen, enz). Ten aanzien van vertrouwelijkheid kan bijvoorbeeld door phishing mails informatie ontfutselt worden. Ten aanzien van integriteit kan bijvoorbeeld door ransomware, productie- en back-up data door criminelen vercijferd worden en daarmee verloren gaan. We verzorgen ook de ICT voor de gemeentes Waddinxveen en Zuidplas. Bij incidenten bestaat hierbij de kans op claims omdat wij dienstverlening niet kunnen leveren.
6 Juridisch Aansprakelijkheid Niet of onvoldoende nakomen van contractuele afspraken en toezeggingen, onzorgvuldig handelen of onjuiste toepassing van regelgeving kan ertoe leiden dat de gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor schade. Deze schade kan ontstaan in het openbaar gebied (letselschade, materiële schade, evenementen etc.) of door handelen/nalaten gemeente (onterecht weigeren/ verlenen vergunning, werken in de openbare ruimte). Het gaat hierbij om grotere schades die niet worden gedekt door de verzekering (contractuele aansprakelijkheid) of boven de dekking uitgaan.
7 Vorderingen op personen/ bedrijven zijn niet te innen Het opleggen van een last onder bestuursdwang, last onder dwangsom of een bestuurlijke boete zijn handhavingsinstrumenten die gemeenten hebben om op te treden tegen overtredingen van de wet en illegale situaties. Het risico bestaat dat de aan de gemeente verschuldigde bedragen niet geïnd kunnen worden. Dit geldt ook voor andere vorderingen die de gemeente heeft op personen of bedrijven.
8 Onderwijs Integraal Huisvestingsplan De gemeente heeft de wettelijke taak scholen van adequate huisvesting te voorzien. Een deel van de schoolgebouwen is aan het eind van hun levensduur en voldoet zowel functioneel als technisch niet meer aan de eisen van deze tijd. Samen met de schoolbesturen en een extern adviesbureau is een integraal huisvestingsplan (IHP) opgeleverd voor de komende vijftien jaar. Op basis van gezamenlijke uitgangspunten en een quickscan van gebouwen zijn verschillende scenario’s voor herschikking, nieuwbouw en renovatie van schoolgebouwen uitgewerkt. Het organiseren en bouwen van veel schoolgebouwen levert een aantal risico’s op. Belangrijkste zijn: - Het risico dat kredieten onderwijshuisvesting overschreden worden en dat als gevolg daarvan de kapitaallasten voor de gemeente toenemen, eventueel in combinatie met een stijging van de schuldquote. - Het risico dat schoolbesturen (bijvoorbeeld door onvoorziene omstandigheden) tijdens de rit uitstappen en zich niet meer committeren aan het IHP. - Het risico dat de implementatie van het IHP vertraging oploopt als gevolg van onvoorziene omstandigheden. - Het risico dat de sturing en governance tekort schiet, waardoor de gemeente zijn grip op het programma verliest en het college en de raad niet meer tijdig kunnen bijsturen.


0 1 2
0 Risico categorie Sub aanduiding Toelichting
1 Organisatie Verbonden partijen Verbonden partijen zijn gemeentelijke samenwerkingsverbanden of deelnemingen die gevormd zijn om bepaalde taken bijvoorbeeld efficiënter uit te voeren. De gemeente Gouda heeft in de rechtspersonen bestuurlijke invloed en/of financiële belangen. De gemeentelijke bijdrage van Gouda aan de verbonden partijen bedroeg in 2018 € 34,3 miljoen. Bij samenwerkingsverbanden kunnen risico's ontstaan door: Uittredingen van deelnemers, het verminderen van bijdragen aan regelingen door de overheid, daling van reserves waardoor tekorten binnen de verbonden partij niet meer opgevangen kunnen worden. Andere markteisen. Daarnaast kennen we ook het risico dat de gemeentelijke indexering geen gelijke tred houdt met de CAO ontwikkelingen van gemeenschappelijke regelingen.
2 Bedrijfsvoering overig De overige risico´s inzake bedrijfsvoering (BDV) zijn de risico´s waardoor de continuïteit van de bedrijfsvoering in gevaar komt zoals uitval, langdurige ziektes, grote uitstroom en problemen met invullen vacatures.
3 Sociaal Domein Open einde regeling Jeugd en WMO De Wmo en Wet Jeugdzorg zijn open-einde regelingen en kennen daardoor geen bestedingsplafond. Hierdoor moet de gemeente ondersteuning blijven leveren aan haar inwoners, ook als het budget voor het betreffende jaar niet toereikend is. Jeugd advisering wordt door de Sociaal Teams uitgevoerd. WMO door de gemeente zelf. Er wordt met lokale en regionale partners samengewerkt, waarbij gemeente Gouda maatwerkvoorzieningen levert en optreedt op als financier. Extra groei , bovenop de geraamde groei, van de jeugdzorguitgaven blijft een risico. Als de zorgvraag hoger ligt dan geraamd is de gemeente wettelijk verplicht deze te leveren.
4 Participatiewet (BUIG) Het PW-budget (v/h WWB BUIG-budget) is voor de gemeente Gouda sinds 2011 onvoldoende gebleken om de uitkeringen in het kader van de Participatiewet te betalen. Kenmerkend voor dit budget is dat deze een open einde regeling is. Vooraf is niet duidelijk hoe de bijstandsvraag zich zal ontwikkelen en in hoeverre het budget wordt overschreden. Gemeenten moeten een tekort op hun budget voor de Participatiewet zelf opvangen.
5 Vastgoed Prijsstijgingen bouwsector De economische groei leidt tot toenemende druk op de bouwkosten. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de toenemende vraag, tekort aan capaciteit en daarmee samenhangende hogere (loon)kosten. Deze toenemende druk vormt met name een financieel risico voor investeringsprojecten die nog aanbesteed worden of in uitvoering komen.
6 Veiligheid Rampen en Crises Dit risico is de verzameling van alle veiligheidsrisico´s: overstromingen, ordeverstoringen, treinongevallen, terrorisme. Hieronder worden per categorie de belangrijkste risico’s genoemd. Natuur& Milieu: - Overstromingen (omdat Gouda een laaggelegen gebied is en aan een grote rivier ligt) - Extreme weersomstandigheden (droogte, extreme neerslag, windhozen) Voorzieningen: - Verstoring gasvoorziening - Verstoring elektriciteitsvoorziening - Verstoring drinkwatervoorziening Gebouwde omgeving: - Grote branden - Instorting Vervoer - Spoorvervoerincidenten (vervoer gevaarlijke stoffen) - Wegvervoerincidenten Gezondheid: - Ziektegolf Publieke veiligheid: - Extreem geweld - Verstoring openbare orde - Cybercrime


0 1 2
0 Waardering Ratio Betekenis
1 A >2,0 Uitstekend
2 B 1,4-2,0 Ruim voldoende
3 C 1,0-1,4 Voldoende
4 D 0,8-1,0 Matig
5 E 0,6-0,8 Onvoldoende
6 F < 0,6 Ruim onvoldoende


0 1 2 3 4 5 6 7
0 Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2018 2019 2020 2021 2022 2023 normering
1 Netto schuldquote 107,3% 116,2% 104,8% 103,9% 103,0% 99,5% < 130%
2 Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen 106,4% 115,3% 104,2% 103,4% 102,5% 99,0% < 130%
3 Solvabiliteitsratio 15,1% 12,8% 15,2% 15,4% 16,1% 17,5% >20%
4 Structurele exploitatieruimte >0% >0% >0% >0% >0% >0% >0%
5 Grondexploitatie 6,8% 6,2% 7,0% 4,4% 3,0% 0,8% <10%
6 Belastingcapaciteit 137,9% 137,4% 144,5% 144,5% 144,5% 144,5% 100%